www.studiaturystyka.fora.pl

anex

Stonehenge –europejska budowla megalityczna , pochodząca z epoki neolitu oraz brązu. Megalit położony jest w odległości 13 km od miasta Salisbury w południowej Anglii. Najprawdopodobniej związany był z kultem księżyca i słońca. Księżyc mógł symbolizować tutaj kobietę (biorąc pod uwagę jej comiesięczną menstruację), słońce - mężczyznę. Składa się z wałów ziemnych otaczających duży zespół stojących kamieni. Obiekt od 1986 jest wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO
Oś podkowy wyznacza kierunek, z którego wschodzi słońce w najdłuższym dniu w roku.

Giza - znana jest jako miejsce jednych z najbardziej imponujących budowli starożytności, powstałych na tym terenie w większości w XXV w. p.n.e., przy czym słynne piramidy oddalone są o ok. 8 km od centrum starożytnej Gizy.
Zespół piramid w Gizie to dwie największe piramidy zbudowane w starożytnym Egipcie oraz piramida Mykerinosa. Wszystkie mają kształt ostrosłupa na podstawie kwadratu. Największą z nich jest piramida Cheopsa - jeden z siedmiu cudów świata.
Piramida Chefrena wyróżnia się ustawioną obok niej, przy dolnej świątyni grobowej, monumentalną rzeźbą Sfinksa. Został on wyrzeźbiony w olbrzymim bloku skalnym. Sfinks ma ciało lwa i głowę faraona osłoniętą szeroką chustą nemes . Jest to pierwsza, monumentalna rzeźba w sztuce egipskiej.
Najbardziej oryginalny wystrój wnętrz zachował się w piramidzie Mykerinosa. Zachowane w dolnej świątyni rzeźby przedstawiają króla wraz z boginią Hathor z krowimi rogami obejmującymi tarczę słoneczną i uosobieniem jednego z nomów egipskich. Triady Mykerinosa, to najstarsze zachowane w Egipcie kompozycje trzech postaci. W grobowcu znaleziono także posąg Myrekinosa z jego żoną
Złota maska Tutanchamona – [sztuka minojska i mykeńska, starożytny Egipt] ochraniała twarz, głowę i ramiona króla. Złota maska Tutanchamona została odnaleziona w grobowcu w Dolinie Królów. Precyzyjnie wykonana, bogato inkrustowana masą szklaną maska doskonale oddaje rysy młodego króla. Czoło zdobią wizerunki głowy kobry i sępa, które zgodnie z wierzeniami miały go chronić. Maska przechowywana jest w Muzeum Egipskim w Kairze.

Ziggurat w Ur - wybudowany około 2100 p.n.e. przez Urnammu i Szulgiego w mieście Ur. Miał budowę schodkowaną trójstopniowo, zwężającą się ku górze. Była to wieża sakralna poświęcona bogu księżyca Nannie. Przypuszcza się, że na najwyższym tarasie stała niewielka kaplica, do której prowadziły schody. Tarasy połączone były pochylniami. Na pierwszy taras prowadziły trzy szerokie ciągi schodów połączone w przelotowej bramie. Zachowana w bardzo dobrym stanie, bowiem już w starożytności była obiektem renowacji.
Partenon- Czas powstania: 477 r. p.n.e. - 438 r. p.n.e. Typ: Świątynia. Styl architektoniczny: Antyczny Grecki Dorycki. Świątynia ku czci Ateny Partenos, dziewiczej opiekunki Aten, uważana jest za doskonały przykład klasycznej architektury, arcydzieło sztuki rzeźbiarskiej. Partenon był nie tylko świątynią, spełniał również funkcję galerii sztuki, był doskonałym otoczeniem dla bogatych rzeźb. Służył on także jako cerkiew prawosławna, kościół rzymskokatolicki i meczet.
Partenon jest jednym z centralnie położonych budynków ateńskiego Akropolis. Jego budowę rozpoczęto w 447 p.n.e., a zakończono w roku 432 p.n.e.. Uważa się, że przy wykonywaniu elementów rzeźbiarskich pracować miał sam Fidiasz. Nazwa Partenon nawiązuje do Ateny Partenos (Ateny Dziewicy), której świątynia była poświęcona. Zbudowany w zgodzie z porządkiem doryckim, jest uważany za najdoskonalszy jego przykład, niemniej w świątyni znajdują się elementy porządku jońskiego, tj, 4 jońskie kolumny w pomieszczeniu zachodnim oraz tzw. fryz panatenajski znajdujący się na ścianach celli. Partenon zbudowano z białego marmuru pentelickiego.

Dyskobol – rzeźba Myrona, wykonana została w V w. p.n.e. przedstawiająca atletę.
Uwzględnił w niej grecki kanon piękna. Postać jest wyidealizowana, ciało przedstawione w pełnej syntezie. Autor ukazał ruch i wewnętrzny dynamizm postaci w sposób zrównoważony i opanowany. Sportowiec jest ukazany tuż przed wyrzuceniem dysku. Ramiona są ułożone w taki sposób, że wydaje się jakby tworzyły część okręgu. Głowa pochylona ku przodowi akcentuje oś symetrii ciała przebiegającą równolegle do lewej nogi zgiętej w kolanie, dotykającej dużym palcem ziemi. Jego ciało wydaje się przez to proporcjonalne. Mistrz uwidocznił także większość mięśni, czyli zadbał o szczegóły. Wydaje się jakby atleta został ujęty w momencie spoczynku między dwoma czynnościami, odchyleniem dysku do tyłu, a wyrzuceniem. Jednocześnie brak emocji na twarzy przedstawianej postaci sugeruje ogromne skupienie. Postać ukazana jest w pełni realistycznie, oddaje naturalny ruch, co jest dowodem na to, że za najwyższy wzór Myron obrał naturę, wybierając z niej najdoskonalsze elementy. Autentyczna rzeźba dłuta Myrona nie zachowała się do naszych czasów – została zrekonstruowana na podstawie późniejszych rzymskich kopii.

Ołtarz Pergamoński (zwany Wielkim Ołtarzem) to wolno stojący (nie związany ze świątynią) ołtarz poświęcony Zeusowi i Atenie Zwycięskiej. Zbudowany został, według projektów Menekratesa z Rodos, w latach (180-160 p.n.e.) dla upamiętnienia zwycięstwa nad Galatami. Ołtarz zaliczany jest do szczytowych osiągnięć sztuki hellenistycznej. Wzniesiono go pośrodku dziedzińca na drugim tarasie pergamońskiego akropolu, dzięki czemu można było go podziwiać ze wszystkich stron. Na ścianie wschodniej uwieczniono bogów olimpijskich (Zeus, Atena, Artemida); na zachodniej – bogów ziemi i morza, a na południowej – bogów światła (Helios, Eos, Selene). Nad nim umieszczona była jońska kolumnada, złożona z 12 kolumn zamykających od zachodu rodzaj podłużnej sali – przedsionka; w głębi odpowiadało im tyleż pilastrów.

Grupa Laokoona - słynne dzieło rzeźbiarskie znalezione w 1506 w okolicy Rzymu, wyobrażającego śmierć Laokoona i jego synów. Rzeźba została umieszczona przez papieża Juliusza II w zbiorach Watykanu. Dzieło to, zwane Grupą Laokoona, wykonane (według Pliniusza) przez rzeźbiarzy Agesandra, Polidora i Atenodora z Rodos, należy do najcenniejszych dzieł sztuki hellenistycznej. Przedstawia on 3 akty tragedii. Podczas gdy starszy syn, znajdujący się jeszcze w sytuacji dającej szanse ratunku, wyobraża początek akcji, a młodszy zginął już w uściskach węży, w ojcu – figurze środkowej – pokazano energię i patos w obliczu nieuchronnej śmierci, obraz pełen wzniosłości i grozy.
Wenus z Milo - Figura wykonana jest z marmuru paryjskiego (z wyspy Paros). Półnaga bogini ma szatę opuszczoną poniżej bioder. Lewa noga jest na czymś wsparta. Przypuszcza się, że na żółwiu. Kiedyś w lewej ręce trzymała prawdopodobnie jabłko, a ręka trzymająca jabłko była wsparta na kolumnie, aby podtrzymywać ciężar.

Wilczyca kapitolińska - rzeźba wilczycy, stanowiąca symbol stolicy starożytnego imperium rzymskiego. Wilczyca była świętym zwierzęciem Marsa - boga wojny. Jak głosi legenda zwierzę miało zaopiekować się i wykarmić Romulusa i Remusa. Rzeźba została wykopana na Palatynie we wczesnym średniowieczu i od IX wieku stała na Lateranie. W 1471 r. papież Sykstus IV podarował ją Rzymowi i wtedy trafiła do Palazzo dei Conservatori na Kapitol.
Rzeźbę zazwyczaj przypisuje się Etruskom i datuje na V w. p.n.e.

Koloseum, Amfiteatr Flawiuszów - amfiteatr w Rzymie, wzniesiony w latach 70-72 do 80 n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów.
Jest to duża eliptyczna budowla z pojemną widownią, która mogła pomieścić od 45 do nawet 90 tysięcy ludzi; z 4 galeriami komunikacyjnymi oraz areną z systemem podziemnych korytarzy. W czterokondygnacyjnym podziale zewnętrznym zastosowano spiętrzenie porządków (najniższa kondygnacja w porządku toskańskim, druga w jońskim, trzecia w korynckim). Trzy niższe kondygnacje związane są z konstrukcyjnym układem arkad, czwarta, najwyższa została zaopatrzona tylko w małe okna. Do Koloseum prowadziło 80 ponumerowanych wejść. Odbywały się w nim m.in. walki gladiatorów, polowania na dzikie zwierzęta. Tradycja mówi iż w Koloseum mordowano chrześcijan, co upamiętniono krzyżem wewnątrz budowli. Od połowy XVIII wieku Koloseum jest otoczone opieką jako miejsce męczeństwa pierwszych chrześcijan, wcześniej pozyskiwano z niego bloki kamienne jako materiał budowlanyOd II poł. XVIII wieku w Wielki Piątek odbywa się tutaj droga krzyżowa pod przewodnictwem papieża. 2007 obiekt został ogłoszony jednym z siedmiu nowych cudów świata.

Panteon w Rzymie (z greckiego pan – wszystko, theoi – bogowie, panteon – miejsce poświęcone wszystkim bogom), to okrągła świątynia na Polu Marsowym, ufundowana przez Hadriana w roku 125. Obecnie znajduje się w Panteonie katolicki kościół pw. Santa Maria ad Martyres – Marii od Męczenników. Jest jedną z najwspanialszych i jednocześnie najlepiej zachowanych budowli z czasów starożytnego Rzymu
Panteon był największą budowlą kopułową na świecie przez około 1300 lat, do momentu, kiedy to w latach 1420-1436 wybudowano katedrę Santa Maria del Fiore we Florencji.
Ara Pacis, Ołtarz Pokoju, Ołtarz Augusta - został wzniesiony na Polu Marsowym jako wyraz wdzięczności po zakończeniu długotrwałych działań wojennych. Cesarz August ślubował wzniesienie Ołtarza Pokoju w 13 p.n.e., budowla została ukończona w 9 p.n.e. z okazji zakończenia długotrwałej wojny.
Jest to marmurowa budowla postawiona na planie prostokąta. Najwyższa część muru ozdobiona jest płaskorzeźbami przedstawiającymi cesarza Augusta w otoczeniu rodziny, dostojników państwowych podczas procesji z okazji konsekracji ołtarza oraz sceny mitologiczne i alegoryczne.

Hagia Sofia – kościół w Stambule (dawny Konstantynopol). Kościół Mądrości Bożej, czyli św. Zofii, zwany również Wielkim Kościołem. Była to najwyższa rangą świątynia w Cesarstwie bizantyjskim, katedra patriarsza oraz miejsce modłów i koronacji cesarzy. W ciągu wieków niedościgniony wzór świątyni doskonałej i niemal symbol Kościoła bizantyjskiego. Została ona ufundowana przez Justyniana I Wielkiego. Po zajęciu Konstantynopola przez Turków w 1453 zamieniona na meczet.

Kościół San Vitale jest jednym zabytków Rawenny i jednym z ważniejszych przykładów sztuki bizantyjskiej w Europie zachodniej. Budowę rozpoczęto w roku 527 i ukończono w roku 548. Architekt nie jest znany. Budowla jest najbardziej słynna z bizantyjskich mozaik, najlepiej zachowanych poza Konstantynopolem. Prawdziwym sponsorem był jednak prawdopodobnie cesarz bizantyjski Justynian Wielki, który poprzez budowę świątyni chciał pokazać potęgę państwa.
Kościół został wzniesiony na planie ośmioboku z niszami, otaczanego przez również ośmioboczne obejście z emporami i wydzielonym prezbiterium, do którego przylegają dwie kaplice.

Andrzej Rublow - rosyjski mnich, święty prawosławny, pisarz, malarz ikon. Jest uważany za najwybitniejszego przedstawiciela moskiewskiej szkoły malarstwa ikonowego.
Matka Boska Włodzimierska - Matka obejmująca i przytulająca do policzka Syna. Rublow, wykonując ikonę, nadał jej więcej czułości poprzez mocniejsze pochylenie Matki ku Synowi. Artysta wprowadził cechy charakterystyczne dla swojej twórczości, malując bardziej miękko i łagodnie. Osiągnął to dzięki braku sztywnych linii i powolnemu przechodzeniu światła w cień, co przywodzi na myśl włoskie sfumato, albo - jak określają to malarze ruscy - "malowanie dymem". Sylwety silnie odcinają się od jasnego tła co powoduje wrażenie kameralności sceny w czułym, niemym porozumieniu Matki i Syna.

Katedra w Akwizgranie - kościół katedralny pod wezwaniem św. Marii w Akwizgranie. Najstarszą częścią katedry jest dawna kaplica pałacowa Karola Wielkiego - jeden z nielicznych zabytków sztuki karolińskiej zachowanych do naszych czasów. Katedra jest miejscem spoczynku Karola Wielkiego (zm. 814). Przez 600 lat (936-1531) była miejscem koronacji dla 30 władców Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego.

Klasztor Lorsch – dawne opactwo benedyktyńskie w Lorsch w środkowych Niemczech. Założone w 764 r., było głównym ośrodkiem kultury i nauki Królestwa Frankońskiego. Znane z powstających tu rękopisów, uważanych za jedne z najcenniejszych zabytków sztuki piśmienniczej średniowiecza. Klasztor zaliczany jest do najważniejszych preromańskich zabytków Niemiec, słynie z dobrze zachowanej bramy wraz z salą królewską.

Kościół św. Michała w Hildesheim – dawny kościół opactwa benedyktynów w Hildesheim w Dolnej Saksonii w środkowych Niemczech- preromańska bazylika w stylu ottońskim, znana z malowideł pokrywających drewniany strop w nawie środkowej.
Kościół Św. Michała jest jednym z najważniejszych zabytków architektury ottońskiej okresu preromańskiego.
Wygląd zewnętrzny budowli charakteryzuje się doskonałą równowagą pomiędzy elementami pionowymi (grupami wież) a poziomymi (nawą środkową, nawami poprzecznymi). Zakończone ostrymi łukami gotyckie okna nawy bocznej dodano w wiekach późniejszych.

Krzywa wieża w Pizie – symbol miasta Pizy. W istocie jest dzwonnicą katedralną i należy do kompleksu zabudowań w stylu romańskim. Wkrótce po rozpoczęciu budowy w 1174 wieża zaczęła odchylać się od pionu, co próbowano korygować w czasie budowy. Wieża jest zbudowana z białego marmuru, liczy osiem kondygnacji. Obecnie wieża ma wysokość około 55 m, odchyliła się zaś od pionu o około 5 m (średnio o 1 mm rocznie). Legenda głosi, że Galileusz zrzucił ze szczytu wieży dwie piłki, z których jedna była 100 razy cięższa od drugiej, aby udowodnić, że obie spadną na ziemię jednocześnie.

Notre-Dame– gotycka katedra w Paryżu. Jedna z najbardziej znanych katedr na świecie, między innymi dzięki powieści Dzwonnik z Notre Dame francuskiego pisarza Viktora Hugo.
Jej nazwa, tłumaczy się jako Nasza Pani i odnosi się do Matki Boskiej. Wzniesiono ją na wyspie na Sekwanie. Jest to kościół pięcionawowy z krótką nawą krzyżową, dość długim prezbiterium i podwójnym obejściem na półkolu.
Nad środkowym portalem umieszczono rozetę rozświetlającą wnętrze świątyni. W całej budowli umieszczono dużą ilość witraży, które wprowadzają grę światła w wielkiej i zazwyczaj, jak to bywa w gotyckich katedrach, mrocznej budowli.

Katedra św. Piotra i NMP w Kolonii – archikatedra, największy i najważniejszy kościół niemieckiej Kolonii. Siedziba arcybiskupstwa kolońskiego istniejącego tutaj od 313 r.
Obecna wielka świątynia, której budowa rozpoczęła się w 1248 na miejscu rzymskiej świątyni z IV wieku i trwała z przerwami ponad 600 lat do 1880 r. Do 1884 r. była najwyższą budowlą świata. Dziś jest jednym z najbardziej rozpoznawanych i najatrakcyjniejszych miejsc turystycznych Niemiec
Usytuowana nieopodal rzeki Ren katedra kolońska jest drugą co do wysokości gotycką budowlą na świecie (po katedrze w Ulm) i trzecią co do wielkości gotycką katedrą świata pod względem powierzchni. Katedra została wybudowana dla sprowadzonych z Mediolanu relikwii Trzech Króli, przez co świątynia stała się celem licznych pielgrzymek. Ważny ośrodek religijny Niemiec, jedno z głównych punktów programu Światowych Dni Młodzieży pod przewodnictwem papieża Benedykta XVI, który również odwiedził kolońską katedrę.

Drzwi Gnieźnieńskie unikalny zabytek romańskiej sztukiodlewniczej, wykonane ok. 1180
Na pionowej listwie skrzydła lewego istnieje słabo widoczny napis, którego fragmenty (pojedyncze grupy liter) odczytał w XIX wieku kan. Ignacy Polkowski. Zgodnie z inskrypcjami wykonawcą drzwi był pochodzący z Francji albo z Włoch mistrz Piotr. Jest to jednak tylko hipoteza. Brak czytelnych sygnatur uniemożliwia identyfikacje autorów lecz zatarte ślady oraz różnice stylistyczne reliefów wskazują, że było trzech wykonawców o różnym stopniu umiejętności. Za najbardziej utalentowanego uznaje się twórce wszystkich kwater prawej strony oraz kwatery z nocnym widzeniem Wojciecha.
Skrzydło prawe: śmierć męczeńska Wojciecha 23 kwietnia 997 (scena przebicia oszczepem i obcięcia głowy).

Kolegiata w Tumie koło Łęczycy stanowi jeden z najciekawszych przykładów sztuki romańskiej w Polsce. Wybudowana została w latach 1141-1161, na miejscu wcześniej istniejącego tu opactwa benedyktynów pod wezwaniem NMP datowanego na około 1000 rok, założonego być może przez św. Wojciecha wędrującego przez kraj na dwór Bolesława Chrobrego, a potem do Prus, lub przez osoby z jego otoczenia.
Archikolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie (archikolegiata łęczycka) - Należy do najlepszych przykładów architektury romańskiej w Polsce.
Prawdopodobnie z fundacji Bolesława Chrobrego i z udziałem świętego Wojciecha powstało tu pierwsze w Polsce (założone prawdopodobnie w 997) opactwo benedyktynów pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny i św. Aleksego.

Kościół św. Anny - kościół usytuowany w stolicy Litwy - Wilnie przy ulicy Maironio (św. Anny) Wybudowany w stylu niderlandzkiego gotyku w latach 1495-1500.

Ołtarz Wita Stwosza w Krakowie [gotyk] – ołtarz Zaśnięcia NMP, właściwie Retabulum ołtarza głównego Kościoła Mariackiego w Krakowie. To nastawa ołtarzowa wykonana w latach 1477-89 przez przybyłego z Norymbergi rzeźbiarza Wita Stwosza (ok. 1448 – 1533) i jego krakowski warsztat.
Figury, których w ołtarzu jest ponad 200, wyrzeźbione są z litych kloców lipowych. Cała konstrukcja wykonana jest w drewnie dębowym, natomiast tło w modrzewiu.
Ołtarz Wita Stwosza, dzieło późnego średniowiecza, łączy w sobie elementy sacrum i profanum. Mistycyzm zmieszany jest z naturalistycznym realizmem. Złote szaty apostołów występują obok codziennych ubiorów noszonych w średniowiecznym Krakowie. Obok wzniosłych religijnych scen ukazane zostało życie w jego codzienności. Postać Madonny zachowuje ideał średniowiecznego piękna, ale apostołom Stwosz nadał rysy współczesnych mieszczan krakowskich.
Główną sceną ołtarza, znajdującą się w środkowej szafie, jest Zaśnięcie Marii Panny. Śpiąca Maryja Panna, otoczona jest przez apostołów. Ekspresja sceny jest wzmożona zagęszczeniem postaci; w rzeczywistości nigdy nie mogłyby one stać tak blisko siebie. Złocone szaty odbijają światło. Ustawienie postaci "pod wiatr" powoduje sfałdowanie szat.

Katedra Santa Maria del Fiore, Duomo – została zbudowana we Florencji w miejscu wcześniejszego kościoła katedralnego.
W panoramie miasta z daleka jest widoczna czerwona bryła sklepienia przykrywającego wschodnią część kościoła. Przekrycie zostało zaprojektowane na planie ośmiokąta. Jest to nowatorskie rozwiązanie, które na stałe weszło do historii architektury. Sklepienie to na ogół nazywane jest kopułą, chociaż na każdej wysokości, inaczej niż kopuła, ma powtórzony plan ośmiokąta. Brunelleschi zaproponował nowe rozwiązanie, w którym elementem konstrukcyjnym są żebra usytuowane wzdłuż południków i równoleżników.

Franciszkański kościół San Pietro in Montorio pochodzi z 2. poł. XV w. i jest jednym ze skarbców swej epoki, a jedną z kaplic zaprojektował Bernini.

Palazzo Rucellai przejmuje wielki porządek z rzymskiego Koloseum. Jednocześnie zdawano sobie sprawę ze sprzeczności między starożytną logiką artykulacji a współczesną strukturą budynku.

Villa Rotonda, znajdujące się koło Vicenzy jedno z najsłynniejszych dzieł A. Palladia, budowane wg jego projektu od 1550. Budowla wzniesiona na planie kwadratu, z okrągłą salą pod kopułą i czterema portykami jońskimi, stanowiła pierwowzór licznych budynków klasycystycznych, zwłaszcza w Anglii.

Ostatnia Wieczerza - malowidło ścienne Leonarda da Vinci, wykonane w refektarzu kościoła Santa Maria delle Grazie w Mediolanie i przedstawiające Ostatnią Wieczerzę. Da Vinci malował fresk przez trzy lata. Posłużył się on nietypową techniką, która okazała się jednak nietrwała - mimo wielu renowacji fresk jest nadal w złym stanie.
Dzieło podziwiane jest głównie ze względu na zachowane w nim proporcje, oraz symetrię, wyrażoną głębią pomieszczenia, w której wraz z Jezusem ucztują apostołowie, jak również ze względu na naturalizm obrazu i bijącą z niego iluzję rzeczywistości. W cynowych naczyniach i szkle pierwotnie odbijały się szaty apostołów, lecz niestety detale te zostały bezpowrotnie utracone.
Fresk przedstawia moment, w którym Jezus ogłasza, iż jeden z apostołów go zdradzi (Judasz to czwarta postać od lewej). Naturalizm obrazu jak i samo przedstawienie sceny, pełne dynamizmu i emocji niespotykanych w ówczesnych freskach ukazujących ostatnią wieczerzę, było niemalże rewolucją. Warto zauważyć, że Jezus nie ma kielicha, pomimo że każda z osób posiada swoje naczynie. Jezus obiema dłońmi wskazuje na chleb, zaś jego prawa dłoń niemalże spotyka się z dłonią Jana, siedzącego po jego prawicy, który właśnie sięga po niewielki bochen. Brak kielicha może wynikać z faktu, że obraz inspirowany jest Ewangelią św. Jana, w której ustanawianie Eucharystii nie zostało opisane.

Sklepienie w Kaplicy Sykstyńskiej – Michał Anioł
Prace nad ozdobieniem sufitu papież Juliusz II zlecił w Michałowi Aniołowi po tym jak zrezygnował z zamówienia u niego monumentalnego grobowca, co doprowadziło między zleceniodawcą i artystą do konfliktu. Obrażony Michał Anioł wyjechał do Florencji. Pojednanie nastąpiło dopiero w 1507 roku w Bolonii, papież jednak nie odnowił kontraktu na grobowiec, tylko zlecił artyście wykonanie fresków na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej. Michał Anioł, który uważał się za rzeźbiarza widział w tym spisek swoich konkurentów. Malowidła zdobiące sufit opowiadają historię ludzkości od stworzenia świata, przez grzech pierworodny aż do biblijnego potopu.

Pietà watykańska to rzeźba Michała Anioła powstała w latach 1498-1500 i znajdująca się w Bazylice Św. Piotra w Rzymie.
To słynne dzieło przedstawia Maryję trzymającą w ramionach zdjętego z krzyża Jezusa. Madonna jest w typie nordyckim, lecz Michał Anioł nadał jej indywidualne rysy. Rzeźba odznacza się wyjątkową harmonią i pięknem, stanowiąc klasyczny przykład renesansowego podejścia do dzieła sztuki. Madonna jest niewzruszona, nie ukazująca specyficznych cech ani uczuć. Rzeźba jest wykończona, co ją odróżnia od pozostałych dzieł Michała Anioła. Uważa się, że artysta nadał Piecie elegancki wygląd poprzez wypolerowanie jej powierzchni słomą.

Szkoła Ateńska - malowidło ścienne namalowane przez Rafaela w latach 1509-1510, na zlecenie papieża Juliusza II. Fresk Szkoła Ateńska znajduje się w Pałacu watykańskim.
Rafael ukazał na nim spotkanie wszystkich wielkich filozofów starożytności. W centrum stoją Platon i Arystoteles. Platon, z podobizną Leonarda da Vinci, pokazuje palcem niebo jako źródło wszystkich inspiracji i idei. Arystoteles wskazuje ziemię, przyrodę. Starzec leżący na schodach to Diogenes, a opierający się o blok kamienny - Heraklit, z podobizną Michała Anioła. Na malowidle pojawiają się także: Pitagoras, Sokrates, Euklides. Autor postanowił także umieścić swój autoportret - w dolnej grupie dyskutantów, na prawym brzegu fresku, w pobliżu starożytnego geografa. Nie brakuje tu sofistów i stoików, którzy promują różne poglądy na temat nauki. Przedstawienie tu różnych szkół filozoficznych ma oczywiście swój przekaz. Jest to droga, która wiedzie do "Prawdy poprzez Rozum".

Nagrobki Zygmuntów
Pierwotnie w arkadowej wnęce znajdował się jedynie nagrobek Zygmunta I Starego, jeszcze za jego życia (zm. 1548). Po śmierci Zygmunta II Augusta sarkofag ten podniesiono, umieszczając pod nim rzeźbioną trumnę z posągiem ostatniego z Jagiellonów, fundacji siostry, Anny. Posąg Zygmunta Starego w pozycji budzącego się ze snu wykonał (a niewątpliwie zaprojektował) sam Berrecci. Posąg Zygmunta Augusta rzeźbił Jan Maria Padovano. Nagrobny pomnik stał się wzorem dla wielu nagrobków magnackich i szlacheckich w Polsce. Jego wpływy znaleźć można również w innych nagrobkach w katedrze.

Pomnik Barbary z Tęczyńskich Tarnowskiej (zm. 1521)
Prawdopodobnie przeniesiony z prezbiterium. Jest to nagrobek wiszący, przyścienny, niszowy. Kobieta została ukazana we śnie, w pozie swobodnej, z głową (z czepcem) opartą na prawej ręce spoczywającej na poduszce, z lewą ułożoną na łonie. Kobieta ubrana jest w długą suknię o bogatych, spokojnych draperiach. Urodę pomnika podkreślają subtelne, idealizowane rysy twarzy zmarłej. Pomnik ten uchodzi za najpiękniejsze przedstawienie kobiecej rzeźby renesansowej na terenie Polski. Tło niszy, za postacią zmarłej, wypełniają 3 tonda. Dwa skrajne z herbami, z lewej strony - Leliwa (herb męża), z prawej Topór (Tęczyńskich). Środkowe przedstawia Madonnę z Dzieciątkiem na tle obłoków. Datowany jest na 1536 r. Nie wiadomo do dziś, kto jest twórcą tego dzieła. Po odrzuceniu koncepcji autorstwa Jana Marii Padovano, wspomina się o Janie Cini (oprawa architektoniczna) oraz ze względu na postać Bartłomiej Berecci.

Stanisław Samostrzelnik– polski malarz epoki renesansu, miniaturzysta, autor wielu malowideł ściennych, cysters.
Autor licznych dzieł sztuki w Szydłowcu. Na zamówienie Szydłowieckiego wykonał bogato zdobione dzieło Liber Genesos Familiae Shidlovice.

Kościół Il Gesù w Rzymie - zaprojektowany przez Giacomo della Porta oraz Jacopo Barozzi da Vignola na zamówienie zakonu Jezuitów.
Wnętrze świątyni nawiązywało jeszcze do wzorców gotyckich i renesansowych. Nowością było jednak wprowadzenie transeptu pozornego, a więc transeptu znacznie krótszego niż w kościołach gotyckich..
Wskutek tych zmian plan jedynie nawiązuje do formy krzyża łacińskiego, jako że sama bryła wydaje się być znacznie bardziej zwarta niż świątynie na planie typowego krzyża łacińskiego.

W fasadzie pojawiają się podwojone pilastry. Sama fasada została zaprojektowana w taki sposób,żeby jej elementy tworzyły ostre kontrasty światłocieniowe (co później stało się jedną z naczelnych cech baroku).
Stanowi zapowiedź nowego stylu w budownictwie - baroku.
Polskim odpowiednikiem Il Gesù jest kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Krakowie

Caravaggio – „Złożenie do grobu”
Tematem obrazu jest złożenie ciała martwego Jezusa do grobu. Oprócz Chrystusa na obrazie znajduje się jeszcze pięć innych postaci. Ttrzy kobiety stojące z tyłu to: Matka Boża, św. Maria Kleofasowa oraz św. Maria Magdalena, natomiast mężczyźni trzymający ciało Zbawiciela to św. Jan Apostoł i św. Nikodem.

Bazylika św. Piotra na Watykanie zbudowana w latach 1506-1626 rzymskokatolicka bazylika na placu św. Piotra na Watykanie.
Wedle tradycji bazylika stoi na miejscu ukrzyżowania i pochówku św. Piotra, uznawanego za pierwszego papieża - jego grób leży pod głównym ołtarzem. W bazylice i w jej podziemiach znajdują się także groby innych papieży, w tym Jana Pawła II.
W centralnej części kościoła, pod kopułą, znajduje się ołtarz główny, tzw. papieski, nad nim wykonany z brązu barokowy baldachim zaprojektowany przez Berniniego.

Ekstaza świętej Teresy - barokowa rzeźba stworzona przez Giovanni Lorenzo Berniniego w latach 1645-52, przedstawiająca świętą Teresę z Avila i anioła. Obecnie znajduje się w kaplicy Cornaro w kościele Santa Maria della Vittoria w Rzymie.
Rzeźba przedstawia dwie postaci: św. Teresę i anioła stojącego nad nią, trzymającego w ręce strzałę.

Apollo i Dafne – rzeźba Gianlorenza Berniniego ukazuje Apolla pragnącego posiąść piękną nimfę. Ta broni się i wzywa pomocy bogów, dlatego zostaje zamieniona w drzewo laurowe. Ten motyw przeistoczenia się zainteresował barokowego artystę ceniącego skomplikowane linie i grę światłocienia, a przede wszystkim wielką ekspresję, będącą wyrazem dramatycznych przeżyć.

Kościół San Carlo alle Quattro Fontane (św. Karola u Czterech Źródeł) został zaprojektowany przez czołowego przedstawiciela dojrzałego baroku rzymskiego - architekta Francesco Borromini.
Fasada kościoła wychodzi na dość wąską ulicę, co uniemożliwiałoby obejrzenie jej w całości. Borromini znalazł rozwiązanie tego problemu stosując falistą fasadę. W każdym poziomym paśmie fasady jest zachwiany rytm falowania, co pozwala na jej dokładne obejrzenie. Fantazyjny fryz rozdziela fasadę na pół, natomiast pion wyznacza

--- freski z San Ignazio
--- Portet ludwika XIV
---Rubens Zdjecie z krzyza ???

Kościół św. Karola Boromeusza w Wiedniu – jedna z najpiękniejszych barokowych budowli Europy, ufundowana przez Karola VI w 1713 roku po ostatniej z wielu epidemii dżumy, które nawiedziły Wiedeń. Kościół wzniesiono na cześć św. Karola Boromeusza, arcybiskupa Mediolanu. W konkursie na projekt budowli udział wziął: Johann Bernhard Fischer von Erlach,
Kościół wzniesiono na planie elipsy połączonej z krzyżem greckim. W centrum fasady, na osi z kopułą, umieszczono portyk, flankowany przez dwie kolumny (dzwonnice) pokryte spiralnie biegnącymi płaskorzeźbami. Fasada posiada wreszcie dwie skrajne wieże. W efekcie stanowi połączenie elementów klasycznych (portyk, kolumny nawiązujące do kolumny Trajana i kolumny Antonina Piusa) oraz barokowych.

Bernardo Morando– włoski architekt, od 1569 roku pracujący w Polsce. Twórca projektu i do swojej śmierci wykonawca idealnego miasta twierdzy, Padwy północy, perły renesansu - Zamościa.

Pałac Krasińskich w Warszawie (Pałac Rzeczypospolitej) – barokowy pałac zbudowany w latach 1677-1695 dla wojewody płockiego Jana Dobrogosta Krasińskiego wg planów Tylmana z Gameren. Obecnie siedziba zbiorów specjalnych Biblioteki Narodowej (rękopisy, stare druki i zbiory ikonograficzne). Oś główną budynku podkreśla ryzalit z trójkątnym tympanonem zwieńczonym rzeźbami.

David – Bonaparte na przełęczy św Bernarda 1800 [ klasycyzm] – David zilustrował chwałe Napoleona. Sa to wydarzenia z Kampani wojennej gdzie napoleon musiał pokonać przełęcz w Pirenejach. Ukazał go w gescie dowódczym, w rzeczywistości pokonał przełęcz na ośle, malarz chciałm podkreślić heroiczność wodza.

Delacroix – „wolność wiodaca lud na barykady” [romantyzm] – 1830 - obraz będący wyrazem zaangażowania politycznego Delacroix i zarazem hołdem złożonym rewolucji lipcowej oraz dążeniom wolnościowym ludu paryskiego.

Na pierwszym planie widać ciała poległych, którzy zginęli na barykadzie. Na twarzach umarłych powstańców maluje się ból i cierpienie, który przysłonięty jest jednak nadzieją na zwycięstwo pozostałych. Powstańcy którzy uszli z życiem, depczą po trupach jakby wspinając się po nich do celu, do wolności.

Na drugim ( głównym ) planie czoło szturmu z robotnikiem , inteligentem i chłopcem z ludu którym przewodzi kobieta. Naga wolność trzyma flagę Francji jako symbol nowego zjednoczonego państwa obalającego stary reżim.

Wiliam Turner, Ostatni rejs Temeraire. [ romantyzm] – ukazuje statek Termer ciągniony przez spalinowa lódź. Jest to przykład zwycięstw i nowoczesności, tego co ma nastąpic w XIX wieku.

Claude Monet – francuski malarz, jeden z twórców i czołowych przedstawicieli impresjonizmu.

Słoneczniki - najbardziej znany obraz namalowany przez Vincenta van Gogha.
Obraz namalowano 1888 r. w miejscowości Arles na południu Francji. Był częścią serii obrazów zawierających motyw słoneczników. Obraz wystawiany jest pod oficjalna nazwą: Dwanaście słoneczników w wazonie w monachijskiej galerii.

Obraz ,,Pokój artysty w Arles" powstał w roku 1888, w którym artysta przeniósł się do ,,żółtego domu" w Arles. To właśnie w żółtym domu odwiedził van Gogha , Gauguin .
To jeden z najbardziej znanych obrazów tego malarza. Jedna z wersji obecnie znajduje się w paryskim Muzeum Orsay.

Krzyk - obraz ekspresjonistyczny namalowany w 1893 przez norweskiego artystę Edwarda Muncha. Wielu krytyków sztuki uznało, że Krzyk to największe dzieło Muncha. Ich zdaniem obraz przedstawia współczesnego człowieka przeszytego bólem egzystencjalnym. Krajobraz w tle przestawia fiord w pobliżu Oslo, widoczny ze wzgórza Ekeberg. Obrazowi nadawano też tytuł Płacz.

Edward Munch cykl Madonna [ekspresjonizm] , najpierw tylko portret, później pół akty, w kilku wersjach litograficznych oraz jako obraz olejny. Jest to być może najbardziej znany obraz Edvarda Muncha, urzekający pięknem zarówno dzieła jak i modelki, odchodzący od jego konwencji ludzi-zjaw bez twarzy. Stał się esencją sztuki Muncha.

Panny z Awinionu Pablo Picasso (1907) [ kubizm]
to jeden z najsłynniejszych obrazów kubistycznych, choć należy też do jednych z pierwszych dzieł tegoż ruchu. Następuje tu całkowite zerwanie z przestrzenią czy formami ciała ludzkiego, a także tak właściwą dla obrazów do tego momentu estetyzacją – malarstwo, jakkolwiek przeszło już sporą ewolucję od czasów klasycyzmu, do momentu powstania tego dzieła miało nadal odpowiadać określonemu pięknu. Na obrazie widać też wyraźne wpływy afrykańskie: dwie postacie z prawej strony przypominają bardzo afrykańskie rzeźby. Picasso pokazał ciała zdeformowane, złamane – a do tego należące do prostytutek z barcelońskiej ulicy Calle de Avignon.

Antoni gaudi – Casa Mila w Barcelonie – [secesja] - Styl Gaudiego był bardzo rzeźbiarski oraz secesyjny. Wykorzystywał paraboliczne łuki, fantastyczne formy i zawiłe desenie oraz organiczne kształty podpatrywane w przyrodzie. Nawiązywał niekiedy do płynności podwodnego świata. Dziś jest uważany za prekursora architektury biomorficznej.

=Paolka87=

Opis wszystkich obrazków <no prawie>! dzięki Ani i mojej pracy!
kolejność wg. tego jak było wysłane na poczcie

Opis slajdów z Historii
Cz1.
1. Stonehenge- powstała 1800 r p.n.e Salibury – Anglia .jedna z najsłynniejszych, europejskich budowli megalitycznych, pochodząca z epoki neolitu oraz brązu.
2. Piramidy Cheopsa, Chefrena, Mykerinosa-2550-2470pne- Giza
3. Złota maska Tutanchamona z grobowca w Dolinie Królów ok. 1338r. p.n.e -Kair
4. Rekonstrukcja Ziguratu króla Urnammu w Ur – świątynia sumeryjska
5. Partenon –Ateny , Grecja, Jego budowę rozpoczęto w 447 p.n.e., a zakończono w roku 432 p.n.e..świątynia ku czci bogini Ateny . Uważa się, że budowla powstała wg planów Iktinosa i Kallikratesa, zaś przy wykonywaniu elementów rzeźbiarskich pracować miał sam Fidiasz.
6. Myron,-„Dyskobol”- Myron, jeden z najwybitniejszych rzeźbiarzy greckich, tworzący w latach 480-445 p.n.e.
7. Ołtarz pergamoński, 180-159r. p.n.e zwany Wielkim Ołtarzem) to wolno stojący (nie związany ze świątynią) ołtarz poświęcony Zeusowi i Atenie Zwycięskiej (gr. Nikeforos). Zbudowany został, według projektów Menekratesa z Rodos powstał w Pergamonie przez Eumenesa II dla upamiętnienia zwycięstwa nad Galatami.
8. Grupa Laokoona- rzeźba hellenistyczna (hellenizm) przedstawiająca scenę uduszenia Laokoona i jego synów przez węże morskie, dzieło rzeźbiarzy rodyjskich (przypuszczalnie Agesandros, Polidoros, Atenodoros). Odnaleziona w Rzymie w 1506 w ruinach Złotego Domu Nerona, obecnie znajduje się w Muzeum Watykańskim.
9. Wenus z Milo, jedno z najsławniejszych dzieł sztuki starożytnej, posąg przedstawiający Afrodytę.Datowany między 150 a 90 p.n.e., dłuta nieznanego artysty, prawdopodobnie ze szkoły rodyjskiej (być może Agesandros z Antiochii nad Meandrem). Rzeźbę znaleziono w 1820 na wyspie Melos (po włosku Milo). W 1821 umieszczona została w Luwrze.
10. Wilczyca Kapitolińska- Rzeźba została wykopana na Palatynie we wczesnym średniowieczu i od IX wieku stała na Lateranie. W 1471 r. papież Sykstus IV podarował ją Rzymowi i wtedy trafiła do Palazzo dei Conservatori na Kapitol. Muzeum Kapitolińskie, w którym stoi rzeźba, wciąż jednak datuje ją na początek V w. p.n.e.
11. Rzym-Łuk Konstantyna, 315 r
12. Koloseum, Amfiteatr Flawiuszów (amfiteatr w Rzymie, wzniesiony w latach 70-72 do 80 n.e. przez cesarzy z dynastii Flawiuszów.
13. -Panteon Rzym -125r -to okrągła świątynia na Polu Marsowym, ufundowana przez Hadriana w roku 125. Budową kierował Apollodoros, Obecnie znajduje się w Panteonie katolicki kościół pw. Santa Maria ad Martyres – Marii od Męczenników.Jest jedną z najwspanialszych i jednocześnie najlepiej zachowanych budowli z czasów starożytnego Rzymu
14. Ara Pacis-13r.pne-, Ołtarz Pokoju, został wzniesiony w Rzymie na Polu Marsowym jako wyraz wdzięczności po zakończeniu długotrwałych działań wojennych. Cesarz August ślubował wzniesienie Ołtarza Pokoju w 13 p.n.e., budowla została ukończona w 9 p.n.e. z okazji zakończenia długotrwałej wojny.

Cz II
1. Hagia Sophia-532-537, Antemios z Trales i Izydor z Miletu- Kościół Mądrości Bożej, czyli św. Zofii, zwany również Wielkim Kościołem. Plan świątyni jest na Planie Krzyża Greckiego.
2. Nawa Głowna Hagia Sophia -Kościóła Mądrości Bożej, czyli św. Zofii
3. Rawenna-San Vitale, 540-47 kościół Sant Vitale - budowę rozpoczął Teodoryk Wielki, kontynuował cesarz Justynian. Jest to ośmioboczna budowla na planie centralnym, przykryta kopułą. Wewnątrz zachował się zespół mozaik
4. Andrej Rublow-rosyjski mnich, święty prawosławny, pisarz, malarz ikon. Jest uważany za najwybitniejszego przedstawiciela moskiewskiej szkoły malarstwa ikonowego. Twórca takich obrazów jak „Trójca Święta”, powstała około ok. 1410 lub 1425-1427, Matka Boska Włodzimierska , ok. 1408 , Chrystus Zbawiciel.
5. Katedra w Akwizgranie - kościół katedralny pod wezwaniem św. Marii w Akwizgranie. Najstarszą częścią katedry jest dawna kaplica pałacowa Karola Wielkiego - jeden z nielicznych zabytków sztuki karolińskiej zachowanych do naszych czasów. Katedra jest miejscem spoczynku Karola Wielkiego (zm. 814). Przez 600 lat (936-1531) była miejscem koronacji dla 30 władców Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego.
6. Lorsch, brama opactwa, k. VIII w., wskazuje na źródło inspiracji czyli łuki triumfalne
7. Hildesheim-kościół św. Michała-1010-1033r dawny kościół opactwa benedyktynów w Hildesheim w Dolnej Saksonii w środkowych Niemczech- preromańska bazylika w stylu ottońskim, znana z malowideł pokrywających drewniany strop w nawie środkowej.W 1985 kościół został wpisany na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.
8. Piza - Baptysterium Ten cylindryczny, dziwny obiekt to największy baptysterium w całych Włoszech. Jego budowę rozpoczęto w roku 1152, przez Deotisalyi’a, Budowę dopiero zakończono po blisko II wiekach. Nadzorującymi budowę w tych czasach byli Nicola i Giovanni Pisano. Trzy poziomy romańskich arkad, zwieńczone ciągiem gotyckich pinakli, gotycka kopuła to tylko nie liczne ozdoby tego mistycznego miejsca. Wchodząc do środka można od razu zobaczyć prostotę wnętrza, pozbawionego dekoracji czy przesadnych ozdób. Katedra pizańska Budowę tej przepięknej katedry rozpoczęto w roku 1064, a skończono dopiero wiek później. Do wnętrza katedry prowadzą ogromne wrota z brązu, Portale Di San Ranieni, które znajdują się w pobliżu Krzywej Wieży. Zostały one wykonane przez Bonanzo Pisano w roku 1180.. Ze średniowiecznego budynku ocalała jedynie mozaika „Chrystus w majestacie” autorstwa Cimabuego oraz ambona, dłuta, już wspomnianego, Pisano.
9. Katedra Notre-Dame w Paryżu - Jej nazwa, tłumaczy się jako Nasza Pani i odnosi się do Matki Boskiej. Wzniesiono ją na wyspie na Sekwanie, zwanej Île de la Cité, na śladach po dwóch kościołach powstałych jeszcze w IX wieku. Budowa jej trwała prawie 170 lat (1163-1330).
10. Katedra św. Piotra i NMP w Kolonii– archikatedra, największy i najważniejszy kościół niemieckiej Kolonii. Siedziba arcybiskupstwa kolońskiego istniejącego tutaj od 313 r. powstawała 700lat. Katedra została wybudowana dla sprowadzonych z Mediolanu relikwii Trzech Króli, przez co świątynia stała się celem licznych pielgrzymek.

czIII.

1. Drzwi gnieźnieńskie-unikalny zabytek romańskiej sztuki odlewniczej, wykonane ok. 1170 (nie znany dokładny czas i miejsce) za panowania księcia Mieszka III Starego.
2. Tum pod Łęczycą, kolegiata- Archikolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie (archikolegiata łęczycka) - kościół znajdujący się w pobliżu dawnej lokalizacji wczesnośredniowiecznego grodu. Należy do najlepszych przykładów architektury romańskiej w Polsce.
3.
4. Kościół św. Anny - kościół usytuowany w stolicy Litwy - Wilnie przy ulicy Maironio (św. Anny) Wybudowany w stylu niderlandzkiego gotyku w latach 1495-1500. Pierwszy kościół w tym miejscu został ufundowany najprawdopodobniej przez Aleksandra Jagiellończyka. Autorem projektu kościoła był architekt Benedykt Rejt.
5. Ołtarz Wita Stwosza w Krakowie – ołtarz Zaśnięcia NMP, właściwie Retabulum ołtarza głównego Kościoła Mariackiego w Krakowie zwane również potocznie „Ołtarzem Mariackim w Krakowie” , „Krakowskim Ołtarzem Wita Stwosza” itp. to nastawa ołtarzowa wykonana w latach 1477-89 przez przybyłego z Norymbergi rzeźbiarza Wita Stwosza (ok. 1448 – 1533) i jego krakowski warsztat.

czIV

1. Leone Battista Alberti, Palazzo Rucelai we Florencji, po 1466- pałac Rucellai we Florencji. Alberti wzorując się chociażby na Koloseum zastosował spiętrzenie porządków.
2. S. Pietro in Montorio, Rzym, od 1502- Donato Bramante, Tempietto, kaplica na dziedzińcu rzymskiego klasztoru San Pietro in Montorio, lata 1502-03.
3. Vicenza-Willa Rotonda, A. Palladio, 1566-67
4. Ostatnia Wieczerza - malowidło ścienne Leonarda da Vinci, 1495-1498 wykonane w refektarzu kościoła Santa Maria delle Grazie w Mediolanie i przedstawiające Ostatnią Wieczerzę. Malowidło powstało na zamówienie księcia Mediolanu Ludovico Sforzy. Da Vinci malował fresk przez trzy lata.
5. Sklepienie kaplicy sykstyńskiej- Michał Anioł rozpoczął prace 10 maja 1508. Malowidła zdobiące sufit opowiadają historię ludzkości od stworzenia świata, przez grzech pierworodny aż do biblijnego potopu. koniec października 1512 r wtedy Michał Anioł zakończył malować freski ,
6. Pietà watykańska to rzeźba Michała Anioła powstała w latach 1498-1500 i znajdująca się w Bazylice Św. Piotra w Rzymie. temat opłakiwania ujął inaczej niż inni artyści. Jego „Pieta” jest pełna harmonii i elegancji. Rzeźbiarz precyzyjnie opracował marmurową powierzchnię, stworzył piękne realistyczne postacie, z których emanuje ciepło, łagodność i spokój.
7. Dawid - rzeźba Michała Anioła przedstawiająca biblijnego Dawida bezpośrednio przed podjęciem decyzji o zmierzeniu się z Goliatem. Uchodzi za jedno z najważniejszych dzieł renesansowej rzeźby. Czas powstania 1501 - 1504. Po ukończeniu, 8 marca 1504 r. posąg stanął obok wejścia do Pałacu Starego na placu della Signoria, symbolizując wolność zdobytą przez mieszkańców miasta i ich gotowość do jej obrony. Dawid stał tam przez 369 lat. W 1873 roku przeniesiono go do specjalnej Trybuny Dawida w Galleria dell'Accademia, aby uchronić przed gołębiami i zastąpiono kopią, która stoi tam do dziś
8. Szkoła Ateńska - malowidło ścienne namalowane przez Rafaela w latach 1509-1510, na zlecenie papieża Juliusza II. Fresk Szkoła Ateńska znajduje się w Pałacu watykańskim w części apartamentów papieskich nazywanych Stanza della Segnatura.
9. Nagrobki Zygmuntów
Pierwotnie w arkadowej wnęce znajdował się jedynie nagrobek Zygmunta I Starego, jeszcze za jego życia (zm. 1548). Po śmierci Zygmunta II Augusta sarkofag ten podniesiono, umieszczając pod nim rzeźbioną trumnę z posągiem ostatniego z Jagiellonów, fundacji siostry, Anny. Posąg Zygmunta Starego w pozycji budzącego się ze snu wykonał (a niewątpliwie zaprojektował) sam Berrecci. Posąg Zygmunta Augusta rzeźbił Jan Maria Padovano. Nagrobny pomnik stał się wzorem dla wielu nagrobków magnackich i szlacheckich w Polsce. Jego wpływy znaleźć można również w innych nagrobkach w katedrze.
10. Nagrobek Barbary z Tęczyna Tarnowskiej (zm. 1521) w Tarnowie- prawdopodobnie przeniesiony z prezbiterium. Jest to nagrobek wiszący, przyścienny, niszowy. Kobieta została ukazana we śnie, w pozie swobodnej, z głową (z czepcem) opartą na prawej ręce spoczywającej na poduszce, z lewą ułożoną na łonie. Kobieta ubrana jest w długą suknię o bogatych, spokojnych draperiach. Urodę pomnika podkreślają subtelne, idealizowane rysy twarzy zmarłej. Pomnik ten uchodzi za najpiękniejsze przedstawienie kobiecej rzeźby renesansowej na terenie Polski. Tło niszy, za postacią zmarłej, wypełniają 3 tonda. Dwa skrajne z herbami, z lewej strony - Leliwa (herb męża), z prawej Topór (Tęczyńskich). Środkowe przedstawia Madonnę z Dzieciątkiem na tle obłoków. Datowany jest na 1536 r. Nie wiadomo do dziś, kto jest twórcą tego dzieła. Po odrzuceniu koncepcji autorstwa Jana Marii Padovano, wspomina się o Janie Cini (oprawa architektoniczna) oraz ze względu na postać Bartłomiej Berecci
11. Jan Długosz: Katalog arcybiskupów gnieźnieńskich z miniaturami Stanisława Samostrzelnika, cystersa z Mogiły pod Krakowem (1531-1535). Stanisław Samostrzelnik– polski malarz epoki renesansu, miniaturzysta, autor wielu malowideł ściennych, cysters. Autor licznych dzieł sztuki w Szydłowcu. Na zamówienie Szydłowieckiego wykonał bogato zdobione dzieło Liber Genesos Familiae Shidlovice.

Cz. V

1. Kościół Il Gesù w Rzymie - zaprojektowany przez Giacomo della Porta oraz Jacopo Barozzi da Vignola na zamówienie zakonu Jezuitów. Autorem elewacji jest della Porta, rok powstania 1524, natomiast całość budowli powstawała od 1368 do 1684.Wnętrze świątyni nawiązywało jeszcze do wzorców gotyckich i renesansowych.
2. Caravaggio – „Złożenie do grobu” -Tematem obrazu jest złożenie ciała martwego Jezusa do grobu. Oprócz Chrystusa na obrazie znajduje się jeszcze pięć innych postaci. Trzy kobiety stojące z tyłu to: Matka Boża, św. Maria Kleofasowa oraz św. Maria Magdalena, natomiast mężczyźni trzymający ciało Zbawiciela to św. Jan Apostoł i św. Nikodem.
3. Bazylika św. Piotra na Watykanie zbudowana w latach 1506-1626 rzymskokatolicka bazylika na placu św. Piotra na Watykanie.
Wedle tradycji bazylika stoi na miejscu ukrzyżowania i pochówku św. Piotra, uznawanego za pierwszego papieża - jego grób leży pod głównym ołtarzem. W bazylice i w jej podziemiach znajdują się także groby innych papieży, w tym Jana Pawła II.
W centralnej części kościoła, pod kopułą, znajduje się ołtarz główny, tzw. papieski, nad nim wykonany z brązu barokowy baldachim zaprojektowany przez Berniniego.
4. Apollo i Dafne – rzeźba Gian Lorenza Berniniego (1625)ukazuje Apolla pragnącego posiąść piękną nimfę. Ta broni się i wzywa pomocy bogów, dlatego zostaje zamieniona w drzewo laurowe. Ten motyw przeistoczenia się zainteresował barokowego artystę ceniącego skomplikowane linie i grę światłocienia, a przede wszystkim wielką ekspresję, będącą wyrazem dramatycznych przeżyć.
5. Ekstaza świętej Teresy - barokowa rzeźba stworzona przez Giovanni Lorenzo Berniniego w latach 1645-52, przedstawiająca świętą Teresę z Avila i anioła. Obecnie znajduje się w kaplicy Cornaro w kościele Santa Maria della Vittoria w Rzymie.
Rzeźba przedstawia dwie postaci: św. Teresę i anioła stojącego nad nią, trzymającego w ręce strzałę.
6. Kościół San Carlo alle Quattro Fontane (św. Karola u Czterech Źródeł) został zaprojektowany przez czołowego przedstawiciela dojrzałego baroku rzymskiego - architekta Francesco Borromini. Fasada kościoła wychodzi na dość wąską ulicę, co uniemożliwiałoby obejrzenie jej w całości. Borromini znalazł rozwiązanie tego problemu stosując falistą fasadę. W każdym poziomym paśmie fasady jest zachwiany rytm falowania, co pozwala na jej dokładne obejrzenie. Fantazyjny fryz rozdziela fasadę na pół, natomiast pion wyznacza. Był to pierwszy projekt Borrominiego (zlecenie 1634, budowa 1638-1641, fasada ok. 1667)
7. Andrea Pozza- Kościół San Ignazio w Rzymie- freski na sklepieniu S. Ignazio (1691– 94). Realizacja ta stała się jednym z cudów Rzymu – paradygmatem nowego typu dekoracji freskowej. Namalowane elementy architektoniczne sprawiające wrażenie wysokości – kwadratura(postacie ukazywane są od dołu).
8. Rigaud Hyacinthe, Portret Ludwika XIV,1701-Luwr- malarz francuski. Był jednym z najważniejszych portrecistów Ludwika XIV. Jego portrety Ludwika XIV są bardzo oficjalne, pełne przepychu i majestatu.
9. Zdjęcie z krzyża -obraz Petera Paula Rubensa, tryptyk ołtarzowy, datowany na lata 1611–1614, w kaplicy arkebuzerów w katedrze Najświętszej Marii Panny w Antwerpii. Skrzydła boczne tryptyku przedstawiają sceny z dzieciństwa Jezusa, panel centralny przedstawia zdjęcie ciała z krzyża.
10. Kościół św. Karola Boromeusza w Wiedniu – jedna z najpiękniejszych barokowych budowli Europy, ufundowana przez Karola VI w 1713 roku po ostatniej z wielu epidemii dżumy, które nawiedziły Wiedeń. Kościół wzniesiono na cześć św. Karola Boromeusza, arcybiskupa Mediolanu z czasów epidemii dżumy w 1576 roku.W konkursie na projekt budowli udział wzięli: Johann Bernhard Fischer von Erlach, Johann Lucas von Hildebrandt i Galli Bibbiena. Wygrał von Erlach, według którego planów budowę prowadzono o 1716 roku. Architekt nie doczekał ich końca w 1737 roku, gdyż zmarł 14 lat wcześniej. Kościół wzniesiono na planie elipsy połączonej z krzyżem greckim. W centrum fasady, na osi z kopułą, umieszczono portyk, flankowany przez dwie kolumny (dzwonnice) pokryte spiralnie biegnącymi płaskorzeźbami. Fasada posiada wreszcie dwie skrajne wieże. W efekcie stanowi połączenie elementów klasycznych (portyk, kolumny nawiązujące do kolumny Trajana i kolumny Antonina Piusa) oraz barokowych.
11. Bernardo Morando– włoski architekt, od 1569 roku pracujący w Polsce. Twórca projektu i do swojej śmierci wykonawca idealnego miasta twierdzy, Padwy północy, perły renesansu - Zamościa. Na planie znajdują się 3 kościoły: chrześcijański, prawosławny i żydowski.
Cz IV
1.
2. Pałac Krasińskich w Warszawie (Pałac Rzeczypospolitej) – barokowy pałac zbudowany w latach 1677-1695 dla wojewody płockiego Jana Dobrogosta Krasińskiego wg planów Tylmana z Gameren. Obecnie siedziba zbiorów specjalnych Biblioteki Narodowej (rękopisy, stare druki i zbiory ikonograficzne). Oś główną budynku podkreśla ryzalit z trójkątnym tympanonem zwieńczonym rzeźbami.
3. David-Bonaparte na przełęczy św. Bernarda-1800- [ klasycyzm] – David zilustrował chwałe Napoleona. Sa to wydarzenia z Kampani wojennej gdzie napoleon musiał pokonać przełęcz w Pirenejach. Ukazał go w gescie dowódczym, w rzeczywistości pokonał przełęcz na ośle, malarz chciałm podkreślić heroiczność wodza.
4. Eugène Delacroix- „Wolność wiodaca lud na barykady” [romantyzm] – 1830 - obraz będący wyrazem zaangażowania politycznego Delacroix i zarazem hołdem złożonym rewolucji lipcowej oraz dążeniom wolnościowym ludu paryskiego. Obraz znajduje się w Luwrze, w Paryżu. Na pierwszym planie widać ciała poległych, którzy zginęli na barykadzie. Na twarzach umarłych powstańców maluje się ból i cierpienie, który przysłonięty jest jednak nadzieją na zwycięstwo pozostałych. Powstańcy którzy uszli z życiem, depczą po trupach jakby wspinając się po nich do celu, do wolności.
Na drugim ( głównym ) planie czoło szturmu z robotnikiem , inteligentem i chłopcem z ludu którym przewodzi kobieta. Naga wolność trzyma flagę Francji jako symbol nowego zjednoczonego państwa obalającego stary reżim.
5. Wiliam Turner-Ostatnia droga Téméraire’a- [ romantyzm] – ukazuje statek Termer ciągniony przez spalinowa łódź. Jest to przykład zwycięstw i nowoczesności, tego co ma nastąpić w XIX wieku.
6. Cloude Monet- „Impresja, wschód słońca”- obraz namalowany przez Claude'a Moneta, od tytułu którego nazwano kierunek w malarstwie - Impresjonizm,Datowany na 1872r., lecz najprawdopodobniej został namalowany w 1873r. Obraz przedstawia zatokę portową w mieście Le Havre o świcie.Został wystawiony w 1874r. podczas wystawy w Atelier Nadara. Krytyk Louis Leroy użył tytułu obrazu Moneta w swojej nieprzychylnej recenzji i nazwał wystawę "Wystawa Impresjonistów", nazywając w ten sposób nowy kierunek w sztuce.
7. „Słoneczniki” - najbardziej znany obraz namalowany przez Vincenta van Gogha.
Obraz namalowano 1888 r. w miejscowości Arles na południu Francji. Był częścią serii obrazów zawierających motyw słoneczników. Obraz wystawiany jest pod oficjalna nazwą: Dwanaście słoneczników w wazonie w monachijskiej galerii.
Obraz ,,Pokój artysty w Arles" powstał w roku 1888, w którym artysta przeniósł się do ,,żółtego domu" w Arles. To właśnie w żółtym domu odwiedził van Gogha , Gauguin .
To jeden z najbardziej znanych obrazów tego malarza. Jedna z wersji obecnie znajduje się w paryskim Muzeum Orsay.
8. Edward Munch: „Krzyk”-obraz ekspresjonistyczny namalowany w 1893 Wielu krytyków sztuki uznało, że Krzyk to największe dzieło Muncha. Ich zdaniem obraz przedstawia współczesnego człowieka przeszytego bólem egzystencjalnym. Krajobraz w tle przestawia fiord w pobliżu Oslo, widoczny ze wzgórza Ekeberg. Obrazowi nadawano też tytuł Płacz.
Edward Munch cykl Madonna [ekspresjonizm] , najpierw tylko portret, później pół akty, w kilku wersjach litograficznych oraz jako obraz olejny. Jest to być może najbardziej znany obraz Edvarda Muncha, urzekający pięknem zarówno dzieła jak i modelki, odchodzący od jego konwencji ludzi-zjaw bez twarzy. Stał się esencją sztuki Muncha.
9. Panny z Awinionu Pablo Picasso (1907) [ kubizm]
to jeden z najsłynniejszych obrazów kubistycznych, choć należy też do jednych z pierwszych dzieł tegoż ruchu. Następuje tu całkowite zerwanie z przestrzenią czy formami ciała ludzkiego, a także tak właściwą dla obrazów do tego momentu estetyzacją – malarstwo, jakkolwiek przeszło już sporą ewolucję od czasów klasycyzmu, do momentu powstania tego dzieła miało nadal odpowiadać określonemu pięknu. Na obrazie widać też wyraźne wpływy afrykańskie: dwie postacie z prawej strony przypominają bardzo afrykańskie rzeźby. Picasso pokazał ciała zdeformowane, złamane – a do tego należące do prostytutek z barcelońskiej ulicy Calle de Avignon.
10. .
11. Antoni gaudi – Casa Mila w Barcelonie – [secesja] - Styl Gaudiego był bardzo rzeźbiarski oraz secesyjny. Wykorzystywał paraboliczne łuki, fantastyczne formy i zawiłe desenie oraz organiczne kształty podpatrywane w przyrodzie. Nawiązywał niekiedy do płynności podwodnego świata. Dziś jest uważany za prekursora architektury biomorficznej.
12. Kopuła katedry Santa Maria del Fiore we Florencji, Filippo Brunelleschi-1418-1436