www.studiaturystyka.fora.pl

Albi

Tylko wykłady

=Paolka87=

Wykład nr1 Żywienie 14.11.08

Dwa sposoby odżywiania:
1. Autotrofizm- samożywność ( organizmy są w stanie same wytwarzać sobie pożywienie-organizmy proste, rośliny posiadają chlorofil)
2. Heterotrofizm- cudzożywność (organizmy musza pożywienie zdobywać)-obecnie wszystkie organizmy są heterotroficzne.
Pożywienie służy do odzyskiwania z niego energii potrzebnej do zaspokojenia wszelkich procesów życiowych lub przeznaczone są do budowy organizmu, zużywany do ruchu, myślenie, gromadzenie tłuszczu.
Pożywienie musi podlegać obróbce następnie jest spożywanie, trawienie, i dociera do komórek, które są podstawową żyjąca jednostką i musi się odżywiać.
Komórki centralnego układu nerwowego odżywiają się WYŁACZNIE GLUKOZĄ i z niej czerpią energię stąd nie ma synchronizacji pomiędzy komórkami a głodem odczuwalnym przez żołądek człowieka.
Poszczególne komórki mają zapotrzebowanie na różne związki.
Do komórki dostają się wyłącznie związki proste (czyli strawione).
Białko-aminokwasy
Tłuszcz- glicerol (to zostaje(aminokwasy, glicerol). po strawieniu i jest wchłaniane przez komórki)
Tłuszcze nie są wysokoenergetyczne, gdyż nie posiadają w swoim składzie wysokoenergetycznych wiązań.
ATP- nie jest związkiem, trwałym (bardzo szybko się rozkłada i powstaje )
fosforylacja
Powstaje z ADP +P + E ------------> ATP
<-------------
Hydroliza
(w wyniku fosforylacji powstaje , w wyniku hydrolizy rozpada się )
ATP- nie można magazynować- rozpada się w ciągu pierwszych 1do 3’
Jeżeli nie odżywiamy się prawidłowo nie produkujemy ATP.
Jeśli jest więcej ATP niż ADP –nasilone są reakcje syntez (organizm magazynuje wtedy tłuszcz).
Jeśli jest więcej ADP niż ATP – nasilane są reakcje rozkładu.
Tłuszcze trudno wchodzą w reakcje dzięki którym mogą być spalane.
Komórki mięsni mogą magazynować nadwyżkę ATP poprzez reakcje z kreatyna tworząc fosfokreatynę.
ATP + C -- PC + ADP

Ontogeneza- rozwój organizmu od momentu zapłodnienia aż do naturalnej śmierci.
Fazy:
1. Do 20 roku życia A >K anaplasis ( przeważnie anabolizm nad katabolizmem ponieważ organizm rośnie u kobiet do 18 r. życia średnio rośnie się a u mężczyzn do ok. 21 r. życia).
2. Od 20 r. życia do 60 r. życia A= K metaplazis
3. Powyżej 60 r. życia –okres starości A< K katalasis (organizm więcej spala niż syntezuje co wiąże się ze śmiercią i długością życia).
Wszystkie reakcje, które są przeprowadzone w naszym organizmie (coś co łączy anabolizm i katabolizm ) są przeprowadzone dzięki ENZYMOM.
ENZYMY- to białka są biokatalizatorami, przyśpieszają ułatwiają reakcję i procesy organizmu – działają nie tylko wewnątrz ale i na zewnątrz organizmu.
Enzymy PRZYŚPIESZAJĄ przebieg reakcji w organizmie. Bez nich te reakcje by przebiegały ale znacznie wolniej.
Metabolizm komórkowy – przemiana materii i energii (te przemiany są ze sobą nierozłącznie związane).

1.A)Katabolizm (reakcje)(rozkład) 1.B) Anabolizm (reakcja) (synteza)
Obydwa te rodzaje muszą być przeprowadzone aby organizm mógł żyć (dzięki syntezom m.in. organizm rośnie i rozwija się).

2.A)-poziom Es(energii substratów musi być wysoki a poziom produktów- niski C6H12O6+ 6O2->6CO2+6H2O +E (proces spalania glukozy w wyniku
którego oddychamy

2.B) Reakcja fotosyntezy 6 CO2 + 6 H2O + E ->C6H12O6 +6O2
-poziom Es jest niski a poziom produktów wysoki

3.A)w reakcji katabolizmu energia się Wytwarza

3.B). w reakcji anabolizmu energia jest wykorzystywana

3A 3B
ATP------->>>
wytwarza ---->>> wykorzystuje

Prz. rozkładach
-rozkład cukrów
-rozkład tłuszczów
-rozkład w ostateczności białek (jest to przemiana goglowa, gdy nie ma już cukrów ani tłuszczów)
Białka są spalane tylko wtedy gdy są stare w celu odnowy i wytworzenia nowych białek
Prz. Anabolizmu
- synteza tłuszczy
- synteza cukry do węglowodanów
-synteza białek
Energia cieplna nie jest wykorzystywana do syntez
Energia wykorzystywana do syntez (wytworzone w katabolizmie) musi być magazynowana w ATP (adenozyno trójfosforan).
ATP- ma budowę nukleotydową
Nukleotydy-są jednostką budującą kwasy nukleinowe (RNA)i DNA

Podstawowy nukleotyd (elementy składowe):
1. Zasada azotowa
- adenina A
2. cukry C5 (ryboza) i deoksyryboza (nie występuje w ATP_

3. Reszta kwasu fosforowego (P)

A --r--- P~ P~ P ~- są to wiązania wysoko energetyczne (makroergiczne)
Pomiędzy P(1) a P(2) na wysokości tej ~ ma być wpisane AMP ( adenozynomonofosforan)
Pomiędzy P(2)a P(3) na wysokości tej ~ ma być ADP
Pomiędzy P(3) a tą pustą przestrzenią ma być ATP.
(żeby powstało ATP- najpierw musi powstać dwufosforan potem trójfosforan )- dołączenia kolejnych reszt kwasu fosforowego- jest to wymuszone dzięki energii, gdyż łączy się kwas z kwasem .
Klasyfikacja Enzymów:
- syntetazy
-hydrolazy – jeżeli cos jest rozkładane w przewodzie pokarmowym ( reakcje hydrolizy z udziałem wody)
- liazy- enzymy rozkładające bez udziału wody
- izomerazy - enzymy przenoszące grupy atomów w obrębie jednej cząsteczki
- transferazy- dot. Przenoszenia grupy atomów ze związku na inny związek
- oksydoreduktazy- enzymy odpowiadające za katabolizm (utlenianie) i redukcji.

=Paolka87=

Żywienie człowieka wykład nr 2 29.11.2008

METABOLIZM- to ogólnie przemiana materii i energii, jest istota życia, jeśli tracimy tą możliwość tracimy życie.
Co odróżnia nas od materii martwej?:
a). mowa b). oddychanie c).odżywianie d).poruszanie e).wydalanie f).rozmnażanie
Podstawowa PPM ( podstawowa przemiana materii) i Spoczynkowa SPM (spoczynkowa przemiana materii).
Energia wywarzana w SPM konieczna jest do pracy narządów wewnętrznych.
PPM- pojęcie czysto teoretyczne podstawowa przemiana materii, występowałaby wtedy gdyby organizm leżał bez żadnych zbędnych ruchów i w znajdowałby się w idealnych warunkach termoregulacyjnych. Organizm nie ponosi, nawet ruch gałki ocznej może spowodować wydalanie porcji energii.
SPM- jest praktyczna, można mierzyć nią koszt życia, uwzględniając margines energii. Spoczynkowa zakłada ruchy mimowolne i nie ma takiego idealnego środowiska.
Komfort termiczny- im ktoś jest bardziej ruchliwy, tym więcej energii potrzebuje na sen. Nieustannie pracuje serce, nieustannie pracuje również wątroba.
-mózg
-serce
-wątroba – najwięcej energii potrzebuje.

Udział poszczególnych narządów w SPM
Narząd Udział w SPM [%]
- wątroba 27
-serce 19
-nerki 10
-mięśnie szkieletowe 18
-reszta z różnicy 19

Wpływ czynników na SPM:
- stan fizjologiczny- łączy się z wieloma czynnościami wewnętrznymi. Ma tu wpływ jakiekolwiek przeziębienie, grypa, to cała regulacja neurohormonalna, sfera psychiczna . Mężczyźni wykazują antycykliczność a u kobiet występuje cykliczność.
-klimat- nasz organizm wykazuje zróżnicowanie pór roku, nie ma tak, że organizm stałocieplny cały czas ma jedną temperaturę musi dużo wytwarzać energii. Warunki idealne temperatura tzw. komfort klimatyczny.
-praca fizyczna
-wiek o płeć ( SPM maleje z wiekiem, zapotrzebowanie u mężczyzn jest większe).
-masa ciała
-powierzchnie i skład ciała- ma związek termoregulacją
- gorączka, zaburzenia hormonalne, wychudzenie, umięśnienie, temperatura wypływają na SPM.
*Zdrowy dorosły człowiek spala średnio 1 kcal/kg/h
* SPM zależy od masy ciała głownie (MB)
* % należnej tkanki tłuszczowej zależy od płci i aktywności ruchowej.
Genetycznie grubi i genetycznie chudzi ta cech a jest plastyczna.

CMP ( całkowita przemiana materii):
• Jest sumą podstawowej i ponadpodstawowej przemiany materii
• Podczas pracy mięśniowej może wzrosną nawet ponad 100%
• Wykazuje tendencję malejącą z wiekiem
• Zależy od temperatury otoczenia
Wraz z wiekiem maleje poziom spoczynkowej przemiany energii.
Badanie przemiany materii:
A. Metoda bezpośrednia- mierząc w tzw. kalorymetrach ilość ciepła wytworzonego w trakcie pracy.
B. Metoda pośrednia-mierząc ilość pochłoniętego przy pracy tlenu.
Kalorymetry mierzą ile wytwarzamy ciepła i wtedy można obliczyć ile tego ciepła wytworzyliśmy.
Dobowy wydatek energetyczny- jest miarą całkowitej materii w ciągu doby.
Składowe:
PPM
Wydatki energetyczne związane z:
-codziennymi czynnościami
-aktywność zawodowa i poza zawodowa
Badania dobowego wydatku energetycznego jest podstawą obliczenia zapotrzebowania żywieniowego.
• Bilans energetyczny ujemny i dodatni.
• Potrzeba kontroli w sporcie.
Jeśli ma wartość ujemną to masa ciała spadnie ale nie tylko tłuszcz również mięśnie.
Jeśli ma wartość dodatnia to jest widoczny wzrost masy ciała.
O zrównoważonym bilansie mówimy wtedy kiedy, przez 8 dni wychodzi to blisko zera tym lepiej dieta jest dobrana.

=Paolka87=

to jest ostatni wykład z żywienia z tym iż tam przy końcu wykładu gdzie się zaczynają witaminy kto ma ściągnięte to Power poincie to co bondzel wrzucił ja forum to nie musi sobie tego kopiować !!!chciałam aby wszystsko już było razem .. Smile

Żywienie człowieka wykład nr3 04.01.2009

Lipidy = tłuszcze
Tłuszcze są to estry (alkohol) + wyższe kwasy tłuszczowe (min. 10 at. węgla)
- glicerol (gliceryna) - alkohol tylko on może tworzyć tłuszcze, jest on trójwodorotlenowy – OH3
- metanol CH3OH –trujący.
Kwasy nasycone:
- maksymalnie uwodorowany- dużo wodoru.
Glicerol
CH2-OH
|
CH-OH
|
CH2-OH
Kwasy tłuszczowe:
-palmitynowy C15H31COOH
-stearynowy C17H35COOH
- Glicerol posiada 3 grupy OH – za ta grupę OH możemy podstawić glicerol i wtedy dochodzi do estryfikacji.
Jeżeli za 1 grupę OH podstawimy glicerol to mamy wtedy - MONOACYLOGLICEROL
Jeżeli za 2 grupy OH podstawimy glicerol to mamy wtedy –DWUACYLOGLICEROL
Jeżeli za 3 grupy OH podstawimy glicerol to mamy wtedy- TRIACYLOGLICEROL, – CZYLI TZW. TŁUSZCZE WŁAŚCIWE.
Wyższe kwasy tłuszczowe (nienasycone):
-są mnie uwodorowane
- występuje tu wielokrotne wiązania pomiędzy atomami węgla.

Kwasy tłuszczowe nienasycone:
- kwas oleinowy C17H33COOH
-C9=C10 podwójne wiązanie w kw. Tłuszczowych nienasyconych,
| |
H H

CH2-OH C15C35COOH
| + 2C15H31COOH estryfikacja ->
CH-OH
| <=====
CH2-OH hydroliza(w tym.przyp.nie występuje)

CH2-O-CO-C17H35
|
CH-O-CO-C15H31 + 3H2O
|
CH2-O-CO-C15H31

Tłuszcze są całkowicie nie rozpuszczalne w wodzie.
Są związkiem-HYDROFOBOWYM.
Tłuszcze ulegają rozpadowi ale nie pod wpływem wody.
TŁUSZCZE ULEGAJA HYDROLIZIE- wykorzystywane w celu energetycznym.
1. Rodzaje hydrolizy
a). przegrzaną parą wodną – rozpad na glicerol i wyższe kwasy tłuszczowe
b).pod wpływem enzymów-hydroliza ENZYMATYCZNA dwunastnica –lipazy (pod ich wpływem).
Detergent- pomaga w rozpuszczaniu tłuszczu w wodzie
Mydło- sole wyższych kwasów tłuszczowych rozpuszczalne w wodzie .
Mydło sodowe, i potasowe.
Mydło sodowe C17H35COONa część C17H35 jest hydrofobowa i powstaje z tłuszczy a część COONa jest hydrofilowa rozpuszczalna w wodzie i ta właśnie część zmniejsza napięcie powierzchniowe dzięki temu tłuszcz przedostaje się do wody.
Detergentem w organizmie są kwasy żółciowe (żółć)- dostępny do lipaz.
c). Zmydlanie –pod wspływem gotowania tłuszczu z roztworem zasady sodowej (NaOH) prowadzi do uzyskania glicerolu (mydło glicerolowi) i soli wyższych kwasów tłuszczowych (mydło).
Podział tłuszczy:
a). proste b). złożone
ze względu na budowę
a). nie mają nic prócz tego co należy do tłuszczy
b).mają części nie należące do tłuszczy : fosfolipidy, białko, woski, glikolipidy są to części niebędące tłuszczem.
Ze względu na pochodzenie
a).roślinne- tłuszcze roślinne są płynne (oleje, oliwa z oliwek)
b).zwierzęce –tłuszcze zwierzęce są stałe np. smalec ale istnieje wyjątek i występuje również w postaci płynnej jakim jest tran.
Związane są z budową tłuszczy: jak jest nasycony to jest to tłuszcz zwierzęcy(postać stała) a jak nienasycony to jest to tłuszcz roślinny (płynny).
Zdrowsze są tłuszcze roślinne.
Nadtlenki kwasów tłuszczowych są rakotwórcze.
WNKT- wielokrotnie nienasycone kwasy tłuszczowe
NNKT- niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe
Kwas linolowy n-6 , n-3
n-6- olej roślinny, słonecznikowy, 70% tego tworzy n-6 sojowy ok.50% oliwa z oliwek 7% kw. n-6 , margaryny
Omega 3 ,Omega 6- zbija cholesterol
Olej rybi, olej sojowy, ilej rzepakowy- działają przeciw miażdżycowo.
Podaż tłuszczu 25%-30% przy bilansie zrównoważonym tłuszcze nie powinny zastępować inne produkty, mniejsza intensywność działania.
Skutki nadmiernej podaży tłuszczy:
-otyłość
-wszelkie choroby układu krążenia, tętnic, naczyń, miażdżycowe.

BIAŁKA –POLIPEPTYDY –funkcja budulcowa.
Aminokwas (min. 100 aminokwasów jak się połączy tworzy wtedy białko)

R-CH-COOH R-CH -COOH- gr. Karboksylowa
| + | R- Rodnik
NH2 H-N
|
H

W wyniku odłączenia się z COOH grupy OH oraz z tego 2 związku H i ich połączenia powstaje :

R
|
R-CH-CO-NH-CH-COOH +H2O
|
NH2
Gr. Aminowa pomiędzy CO-NH występuje wiązanie peptydowe.

R R3 R
| | |
C-CONHCHCONHCHCONHCHCONHCH-COOH
| | |
NH2 R1 R4

Różny jest aminokwas wchodzący w skład białka. Wszystko prawie związane i zapisane jest w genach. 98% mamy wspólnego z szympansem tylko 2% nie.
Różna cecha to jest inne białko. Białka są zapisane w genach . Różnorodność kombinacji –aminokwasów jest 20.
Sekwencja aminokwasowa:
-liczba posz.
-rodzaj posz. W łańcuchu białkowym
-kolejność
1. Struktura I rzędowa białek sekwencja aminokwasów w łańcuchu białkowym –linia prosta.
2. Struktura II rzędowa białka
Alanina-Glicyna-Cysteina
Alfa-helisa
Określa w jaki sposób zwija się struktura I rzędowa. Nie każde białko będzie mogło stworzyć formę alfa-helisa . wytworzenie beta-harmonijka /\/\/\/\/\/\/\/\/\/\/\. Struktura II rzędowa jest zapisana genetycznie zależy od struktury I rzędowej . (linia prosta). Pozostałe elementy fragmentu nie uporządkowanego. Struktura II rzędowa nie pokazuje całego przestrzennego białka.
3, Struktura III rzędowa białka- mówi jak zwija się struktura II rzędowa (układ przestrzenny struktury białkowej kończy opis przestrzenny 1 cząst. Aminokwasu).
4. Struktura IV rzędowa okresla więcej niż 1 cząst., białka (kilka łańcuchów polipeptydowych).
-Białka są rozpuszczalne w wodzie gdyż wiążą wodę.
Hydratacja- otaczanie się płaszczem wody.
Pęcznienie (tak jak w omlecie)
Żel przekształca się w zol poprzez peptyzację. Natomiast zol w żel poprzez koagulację.
Denaturacja białek (ścianie)- niszczenie struktur rzędowych oprócz struktury I rzędowej, jest to niszczenie wiązań. Za utrzymanie struktury II rzędowej odpowiadają mostki wodorowe natomiast za III rzędowe mostki dwusiarczkowe S-S.
Białko po denaturacji traci „życie” tzn swoje funkcje jest to proces nieodwracalny.
DENATURACJA
I. CZYNNIKI FIZYCZNE
a. Temperatura pow. 40 stopni C, promieniowanie alfa , beta, rentgenowskie.
II. CZYNNIKI CHEMICZNE
a. Alkohol wysokie stężenie
b. Stężone kwasy i zasady-zbyt niskie lub zbyt wysokie pH
c. Metale ciężkie Cu2+,Pb2+ , Ag2+, kadm, wolfam – metale ciężkie Cu2+,Pb2+ , Ag2+ akumulują się w naszym organizmie, wbudowywują się w mostki wodorowe powodując iż białko jest martwe.
Podział białek
1. Ze względu na pochodzenie :
Roślinne i zwierzęce.
2. Ze względu na budowę
a. Proste –tylko aminokwasowe
b. Złożone – enzymy część –białkowa i część niebiałkowa.
3. Ze względu na rozpuszczalność w wodzie
a. Rozpuszczalne –okrągłe , albuminy
b. Nie rozpuszczalne – fibrylarne, kolagen.
Funkcje Białek :
- budulcowa –buduje mięśnie, kolagen, hemoglobinę
-energetyczna- w wyjątkowej sytuacji
-katalityczna (enzymy)
-regulacyjna
-transportowa
- białka odpowiadają za utrzymanie ciśnienia onkotycznego
-mioglobina magazynowanie tlenu
-funkcja buforująca –utrzymanie względnego pH
Białka Proste:
- surowicy krwi – albumina , globulina, występują w limfie.
-produkty spożywcze – kazeina – mleko
-białka mięśni
-białka nasion strączkowych
-białka ziaren zbóż.
AMINOKWASY NIEZBĘDNE :
 Fenyloalanina
 Izoleucyna
 Metionina
 Lizyna
 Leucyna
 Treonina
 Tryptofan
 Walina
 Arginina
 Histydyna

Białka pełnowartościowe :
 Występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego: mięso, wędliny, ryby, drób, podroby, mleko, sery, bryndza, jaja.
Białka niepełnowartościowe :
 Białko niepełnowartościowe, pochodzenia roślinnego: mąka, pieczywo, makaron, kasza, nasiona roślin strączkowych (soja).
 Aminokwas ograniczający (prawo jednoczesności podania)
Skład albuminy jaja kurzego przypomina nam skład naszego białka.
Wzorzec – białko jaja kurzego
 Zalecany stosunek białka roślinnego do zwierzęcego 1:1
 Dopuszczalny 2:1 (przez krótki okres czasu)
 U sportowców 1:3 do 2:3 (2:3 czasami przy zwiększonej podaży białkowej)
 Zawartość białka w różnych produktach spożywczych
Zawartość białka –co się zaleca w diecie:
- białko roślinne – soja
- pieczywo z ziarnami
- mleko, jajka, mięso
Zapotrzebowanie na białko osób aktywnych ruchowo:
 Nadmiar – wspomaga energetykę
 Aminokwasy cukrotwórcze: glicyna, seryna, cysteina, kwas asparaginowy, kwas glutaminowy, prolina, arginina, histydyna
 Aminokwasy tłuszczotwórcze: walina, leucyna, izoleucyna
 Aminokwasy ketogenne – wszystkie tłuszczotwórcze (walina, leucyna, izoleucyna) i fenyloalanina i tyrozyna
Ciałka ketonowe – fenyloketonuria – u dzieci w 3 dniu życia
Udział białka w energetyce:
 Białko może pokrywać 10 – 15%
 W przypadku diety niezrównoważonej (głód) pokrycie energetyczne wzrasta nawet do wartości45-48% (na glukozę), 46% (na kwasy tłuszczowe) z pożywienia i mięśni.

Nadmierna podaż białka:
 Tycie
 Obciążenie nerek (przy diecie wysokobiałkowej –straty wody z moczem_
 Zwiększone straty wody z moczem (odwodnienie organizmu)
 Zwiększone straty wapnia
Normy:
 Osoby nie trenujące 1g/kg mc
 U sportowców nawet do 2,8g/kg/ mc
 Badanie bilansu azotowego – zestawienie azotu spożywanego i wydalonego
 Prawidłowy – 0, ujemny – niedobór białka, dodatni – nadmiar.
Sport:
- zdania podzielone
-zależne od dyscypliny sportowej

SKŁADNIKI MINERALNE- FUNKCJA BUDULCOWA ALE NIE ENERGETYCZNA
Funkcja :
1. Budulcowa
2. Regulacyjna (przemiana materii), regulacja gospodarki wodnej i elektrolitowej, równowaga kwasowo-zasadowa
Składniki mineralne to te pierwiastki, które zostają po spaleniu w popiele.
1. Makroelementy (dużo) 2. Mikroelementy (pierwiastki śladowe mała ilość).
1.a Wapń Ca2+
- podstawowy składnik kości Ca3(PO4)2 fosforan wapnia
-pełni funkcje budulcową
-bierze udział w krzepnięciu krwi
-aktywator enzymów trawiennych
-skurcz mięśnia (kalmokulina)
- czynnik rozkurczowy w komórce mięśniowej.
b. Fosfor P
-składnik budulcowy kości
-składnik wiązań wysokoenergetycznych ATP – synteza podstawowy nośnik
-składnik fosfokreatyny – ATP związek nietrwały (nadmiar idzie z komórek mięśniowych do biosyntezy).
ATP + kreatyna -> ADP + fosfokreatyna (PC)
-składnik fosfolipidów (transport tłuszczu) z i do wątroby jedynie fosfolipidy są transportowane .
- niezbędny fosforylacji – w wchłanianiu tłuszczu i białka.
c. Magnez Mg
-składnik budulcowy – buduje tkanki kości –mineralizacja tkanki kostnej .
-aktywator bardzo wielu enzymów związane z biosyntezą białka
- regulator w przemianie tłuszczów, węglowodanów
Biosynteza zachodzi na rybosomach – dwie podjednostki albo się zbliżają albo delikatnie odsuwają.
-hamuje rozkurcz mięśnia (antagonista Ca2+ )
- wpływa na działanie synaps (lepsze przewodnictwo między komórkami)
Niedostatek Mg 2+ powoduje:
- miażdżycę
-nowotwory (białaczki)
Zapotrzebowanie na Ca, P, Mg:
-Ca2+ u osób nie trenujących 1200 mg /24 h
u osób trenujących 2000-4500mg/24 h (mocniejszy kościec, rozkurcz mięśni)
1,5 (fosfor) : 1 (wapń).
-P (fosfor) większe zapotrzebowanie w mięśniach 3000-5800 mg/24h
-Mg (magnez) 400mg/24h u osób nie trenujących natomiast 480 mg/24h u sportowców.

Źródła wapnia i fosforu:
- mleko i przetwory mleczne – dużo przyswajalne
- produkty zbożowe przyswajalne jedynie w 30% 49%
-owoce warzywa 30% 49% dużo mniej
Źródła magnezu:
- zielone części warzyw (budowa chlorofilu)
-warzywa liściaste , szpinak
d. Sód Na+
-płyny ustrojowe osocze 5 140 mmol/l tojony sodu.
-hydratacja-płaszcz wodny (elektrolity) odpowiedni bilans wodny, prawidłowe ciśnienie osmotyczne.
-regulacja gospodarki wodnej stosunek wody do sodu wynosi 8:11
Zapotrzebowanie sodu
- 625 mg/24h u osób nie trenujących natomiast u sportowców wzrasta 2 i więcej razy
Podczas upałów tracimy dużo sodu więc należy go uzupełniać.
e.Potas K+ (calium)
- występuje w tkankach i wewnątrz komórkowo
- warunek przewodzenia potencjału spoczynkowego
-potas jest antagonistą sodu
-zwiększa przepuszczalność błon komórkowych
-zwiększa rozkurcz mięśnia sercowego pod tym względem jest antagonistą wapnia..
-potas podnosi tomus (napięcie mięśniowe)
Niedobór potasu:
- zwiotczenie mięśni
-osłabienie mięśni
-niskie ciśnienie tętnicze
-głośny szmer skurczowy
Zapotrzebowanie :
Dla nie trenujących 3500mg/24h u sportowców wynosi 9000-13000mg/24h
Gdzie można znaleźć : owoce , warzywa-pomidory,
f. Siarka S
-skład budulcowy aminokwasów cysteina, metionina, cystyna zawierają S – bud. Enzymów.
-składnik witaminy B1 (biotyna) Wit. H a także hormonów –insulina, glutation, koenzymu A
-zobojętniania wiele trujących związków dzięki reszcie kwasowej SO4 2-
- podstawowe źródło siarki to białko.
MIKROELEMENTY:
a.Fluor F
- wystepuje w wodzie pitnej (śladowo)
-składnik szkliwa, wpływa na wapnienie zębów
-nadmiar fluoru powoduje chorobę zębów zwaną FLUORZYCĄ
-nadmiar hamuje przemiany węglowodanów
- dieta A fluor i wysokogłodowa
- zatrzymanie fluoru w organizmie powoduje przefluorowanie
- dieta która zat. Witaminy z grupy B i C jest bogata w Ca i powoduje usuwanie fluoru z organizmu.
b. Żelazo Fe
- buduje hemoglobinę i mioglobinę czyli hem ( mioglobina magazynuje tlen).
Główne źródło żelaza to mięso.
Czerwienica – to choroba spowodowana nadmiarem żelaza. Niewolno wtedy jeść nic co zawiera hem czyli np. mięso.
Zapotrzebowanie na żelazo.:
Osoby nie trenujące: 10-11 mg/24h natomiast u sportowców wynosi to 40-48 mg/24h nasilenie żelaza powoduje rozpad erytrocytów- synteza kr. Wypuszczają retykulocyty. Kobiety w ciąży 20-26mg/24h
-anemia sportowa.

c.Miedź Cu
-konieczny do uruchomienia rezerw żelaza.
-buduje niektóre enzymy albo Cu + albo Cu2+
Nadmiar miedzi jest trujący, natomiast przy niedoborze występuje niedokrwistość (anemia).
D.Kobalt
-skład witaminy B12 zapobiega niedokrwistości i jego funkcja wiąże się z funkcją Wit. B12
- uaktywnia enzymy w biosyntezie białka, cyklu mocznikowym
Nie znamy zapotrzebowania na kobalt
e.Mangan Mn
-składnik wielu enzymów przy niedoborze upośledzony jest katabolizm (rozkład)
-zapotrzebowanie od 10-15 mg/24h
-występuje w chlebie oraz kaszy.
Witaminy jako składniki regulacyjne:
-nie mają wartości energetycznej
-to takie związki, które muszą być wprowadzane z zewnątrz z pożywieniem
-spośród 40 aż połowa jest niezbędna dla człowieka
Podział:
Ze względu na rozpuszczalność:
- Rozpuszczalne w wodzie: C, B (1,2,6,12,15,PP, H)
- Rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E, K.
Witamina C – kwas askorbinowy:
 Bardzo ważna biologicznie
 Bierze udział m. in. w procesach utleniania i redukcji
 Uszczelnia naczynia krwionośne
 Potrzebna do wytwarzania kolagenu
 Potrzebna do wytwarzania krwinek czerwonych i ciał odpornościowych
 Bakteriostatyk, neutralizuje jady, antyoksydant
Niedobór witaminy C-hipowitaminoza:
 Najczęściej na zimę i na wiosnę
 Objawy: nadmierna męczliwość, bóle głowy, brak łaknienia, charakterystyczne bóle stawów
 Awitaminoza (całkowity brak) powoduje gnilec (szkorbut)
Objawy szkorbutu:
 Rozpulchnienie i krwawienie dziąseł
 Rozchwianie i wypadanie zębów
 Krwawe wybroczyny na skórze, w mięśniach, wewnątrz czaszki, krwotoki z nosa
 Upośledzenie gojenia się ran
 Może dojść do infekcji i zgonu
 Wpływa na reakcje stresowe (synteza hormonów kory nadnerczy
Normy spożycia i źródła występowania:
Osoba dorosła – 70 mg/dobę
 W sporcie – 100-150mg/dobę
 W okresie odnowy, w czasie zawodów oraz przed 200-300 mg/dobę (NAWET 400)
Najlepsze źródło to owoce:
 1. Owoc róży (400-500mg% na 100g)
 2. Czarna porzeczka (148-258)
 3.Truskawka (46-234)
 4.Poziomki
 5. Maliny
 6. Owoce cytrusowe (pomarańcze, cytryna, grejpfruty) – 16-60.
Witamina C w warzywach:
 1. Papryka
 2. Kapusta biała, włoska i czerwona
 3. Bruksela, kalafior, brokuły
 4. Pomidory i ziemniaki (zielona pietruszka, szczypiorek)
 W produktach pochodzenia zwierzęcego występuje śladowo.
Skutki zbyt dużej podaży wit. C:
 Przy spożyciu powyżej 1500 mg/dobę pojawia się cukier w moczu
 Obciążenie wątroby
 Pojawienie się kamicy nerkowej
 Przedawkowanie witaminy C poprzez spożywanie owoców i warzyw nie jest możliwe (utrata w czasie obróbki ze względu na utlenianie)
Witaminy grupy B:
 B1 – tiamina
 Bierze udział w procesach energetycznych (składnik oksydazy pirogronowej)
 Wpływa na działanie układu hormonalnego (np. cykl płciowy)
 Hipowitaminoza – zmany w obrębie układu nerwowego, zmniejszenie zdolności do pracy, skłonność do infekcji
Awitaminoza B1:
 Choroba beri-beri:
 -zmiany degeneracyjne w układzie nerwowym
 -zmiany zanikowe mięśni (porażenie kończyn)
 Norma żywieniowa 0,5 mg na każde 1000 kcal
 Największe zapotrzebowanie w sporcie wytrzymałościowym
Źródła B1:
 Drożdże
 Orzechy
 Produkty zbożowe (pełnoziarniste)
 Podroby (wątroba, nerki)
 Mięso - wieprzowina
Witamina B2 (ryboflawina):
 Składnik koenzymów enzymów oddechowych
 Ważna dla funkcjonowania wzroku
 Hipowitaminoza:
 -światłowstręt, łzawienie, łatwe męczenie się, zmniejszenie odporności organizmu
Awitaminoza B2:
 Zajady w kącikach ust
 Pękanie warg (tworzenie się strupów)
 Stany zapalne języka
 Zmiany łojotokowe na fałdach nosowo – policzkowych
 Zmiany w funkcjonowaniu układu nerwowego (oczopląs, okołorogówkowe wzrastanie naczyń krwionośnych, hamowanie wzrastania)
Zapotrzebowanie B2:
 U osób dorosłych 0,5-0,77mg/ 1000kcal
 U sportowców nawet do 10 mg (wskazane ok.. 5mg/dobę)
 Źródła występowania:
 Mleko, sery, jaja, mięso, drożdże, kiełki zbóż ( rozkłada się na świetle)
Witamina B6 (pirydoksyna):
 Wchodzi w skład enzymów katalizujących przemiany aminokwasów, tłuszczy i cukrów
 Syntetyzowana przez drobnoustroje w przewodzie pokarmowym człowieka
 Objawy hipo i awitaminozy przypominają objawy dotyczące witaminy B1
Zapotrzebowanie B6:
 Osoby dorosłe 2,5 mg/dobę
 Sportowcy do 30 mg/dobę
 Występowanie:
 -drożdże, kiełki pszenicy, fasola, mąka, ziemniaki, banany, mięso i jaja.
 Wrażliwa na ogrzewanie
Witamina PP (B3) niacyna:
 Kwas nikotynowy i jego amid
 Składnik wielu enzymów
 Hipowitaminoza – osłabienie, bezsenność, zawroty głowy, drażliwość nerwowa
 Awitaminoza – choroba zwana pelagra: pod wpływem światła słonecznego wykwity na skórze, bóle brzucha, zaparcia lub biegunka, niedokrwistość, zaburzenia psychiczne.
Zapotrzebowanie PP:
 35-50 mg/dobę
 Źródła PP:
 - wątroba,
 -ryby,
 -orzechy,
 Ziarna zbóż (pszenica)
 ryż
Witamina H – biotyna:
 Potrzebna do syntezy kwasów tłuszczowych
 Ma wpływ na utlenianie związków wchodzących do cyklu Krebsa
 Hipowitaminoza- znużenie i depresja, bóle mięśni, przeczulica, łuszczenie się skóry, zmiany czynności serca
 Awitaminoza – u zwierząt łysienie
Witamina H:
 Awitaminoza nie występuje często, gdyż witamina ta jest syntetyzowana w jelitach przez florę bakteryjną
 Unikać surowych jaj
 Zapotrzebowanie 30 mikrog/dobę
Kwas pantotenowy (B5):
 Składowa koenzymu A
 Zwiększa odporność organizmu
 Zwiększa wydolność fizyczną (często występuje w odżywkach dla sportowców)
 Hipowitaminoza – dokuczliwe bóle stóp prowadzące do zaburzeń psychicznych
 Awitaminoza – bóle brzucha, bezsenność, kurcze łydek (raczej nie grozi)
Zapotrzebowanie i występowanie:
 5-10 mg/dobę, u sportowców do 50 mg.
 Występuje w :
 -drożdże
 - wątroba,
 -nerki
 -otręby pszenne
 Groch, soja
Podczas gotowania straty do 50%
Kwas foliowy (folacyna):
 Bierze udział w przemianach aminokwasów i biosyntezie nukleotydów
 Brak w pożywieniu doprowadza do niedokrwistości i uszkodzenia cewy nerwowej u płodu
 Zapotrzebowanie: 0,3 – 0,5 mg/dobę (u sportowców podobnie)- wrażliwa na temperaturę
Źródła występowania:
 Sałata
 Szpinak
 Brokuły
 Fermentowane mleko
 Mandarynki i grejpfruty
 Wątroba
 Mleko
 Drożdże
Witamina B12 (kobalamina):
 Ma wpływ na powstawanie kwasów nukleinowych
 Hipowitaminoza – zmiany megaloblastyczne krwinek czerwonych i białych
 Awitaminoza – niedokrwistość złośliwa oraz zmiany w układzie nerwowym
Zapotrzebowanie i występowanie:
 Osoba dorosła 4 mikrog/dobę
 Sportowcy (w fazie budowy mięśni) do 200
 Przyspiesza adaptację do wysiłku
 Źródła: - wątroba, tkanka mięśniowa przeżuwaczy (produkują ją drobnoustroje),
 W produktach fermentowanych roślinnych jest nieaktywna, podczas obróbki termicznej straty do 30%.
Witamina B15 (kwas pangamowy):
 Wzmaga wykorzystanie tlenu i efektywność utleniania
 Przyspiesza syntezę glikogenu, fosfokreatyny
 Występuje wraz z innymi witaminami grupy B (według niektórych nie jest witaminą)
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach:
 Witamina A (retinol)
 -działanie wzrostowe, przeciwinfekcyjne
 Prowitaminą są karoteny
 W postaci witaminy A występuje tylko w produktach zwierzęcych (wątroba, masło, mleko, tran)
Działanie retinolu:
 Pobudza tworzenie nowych komórek
 Utrzymuje skórę i błony śluzowe w stanie prawidłowym
 Jest składnikiem rodopsyny
 Udział w syntezie hormonów i enzymów
 Przeciwutleniacz
Hipo i awitaminoza:
 Objawy hipowitaminozy: zmiany w skórze i oczach, zahamowanie wzrastania, światłowstręt i kurza ślepota, skłonność do infekcji i paradontozy
 Objawy awitaminozy: wyschnięcie rogówki i jej rozmiękczenie, aż do utraty wzroku (ważna u sportowców pilotów itp..)
 Magazynowana w wątrobie
Witamina D (kalcyferol):
 Zapobiega krzywicy
 Ważna zwłaszcza D2 (ergokalcyferol) i D3 (Cholekalcyferol)
 Wzmaga wchłanianie wapnia
 Wpływa na czynność tarczycy
Hipo i awitaminoza:
 Początki lub pełna krzywica
 W dużych ilościach toksyczna (podczas opalania)
 Występuje w produktach spożywczych w niewielkich ilościach (tran, ryby, wątroba, mleko, śmietana, masło)
Witamina E (tokoferol):
 Zapobiega degradacji mięśni i martwicy wątroby
 Zapobiega miażdżycy i chorobom nowotworowym (przeciwutleniacz)
 Hipowitaminoza – zaburzenia płodności, funkcji układu nerwowego i mięśniowego
 Awitaminoza – zanik mięśni szkieletowych
Zapotrzebowanie:
 Osoby dorosłe 10-20 mg/dobę
 Sportowcy – 30-50 mg/dobę
 Występowanie: powszechnie w produktach roślinnych ziarna zbóż, kiełki pszenicy, pieczywo razowe, zielone warzywa liściaste
 U człowieka i zwierząt nie jest syntetyzowana
Witamina K (menachinon):
 Przeciwkrwotoczna
 Wytwarza protrombinę
 Hipowitaminoza – przedłużony czas krzepnięcia (występuje rzadko, ponieważ flora bakteryjna ją syntetyzuje)
 Awitaminoza – krwotoki
 Źródło – rośliny liściaste (występuje w parze z chlorofilem)

=Paolka87=

jakby ktoś coś nie widziała przy tych wzorach to pisać e-maile wyśle na pocztę..

mazi · Wysłany: Czw 5 Mar 2009 17:10 Temat postu:

ludzie kto ma sicgi na zywienie i kto idzie jutro na poprawke bo nieiwem zy was bedzie duzo